Renesans, czyli odrodzenie, to epoka, która narodziła się we Włoszech w drugiej połowie XIV w. Charakteryzował ją powrót do idei, wartości i estetyki starożytnej. Dominującym prądem umysłowym renesansu był humanizm, który ma podwójne znaczenie. W ujęciu węższym obejmuje odkrywanie, badanie i rozwijanie tradycji antycznej oraz wiedzy o człowieku, której głównym źródłem były filozofia i literatura. W szerszym znaczeniu humanizm stawia w centrum zainteresowania człowieka i wszystkie aspekty jego życia.

Do krajów leżących na północ od Alp – w tym również do Polski – idee renesansu zaczęły przenikać pod koniec XV w., a rozpowszechniły się w następnym stuleciu.