W drugiej połowie XVIII w. doszło do znacznych zmian w mentalności szlachty. Racjonalizm i idee oświeceniowe uwidoczniały się zwłaszcza w postawach szlachty wychowanej w Szkole Rycerskiej i szkołach zreformowanych przez Komisję Edukacji Narodowej. Równie silne, szczególnie na prowincji, były promujące szlacheckie wolności i republikanizm ideały sarmackie.
W październiku 1788 r. do Warszawy na sejm, który przeszedł do historii pod nazwą Sejmu Wielkiego lub Sejmu Czteroletniego (1788–1792), ściągnęli zarówno ludzie zachłyśnięci nowymi ideami, jak i osoby przywiązane do tradycji i wartości kultywowanych od stuleci. Większość z nich była świadoma, że sejm może być ostatnią szansą na uratowanie Rzeczpospolitej przed ostatecznym upadkiem.
Ustalisz, w jakim celu król zlecił budowę pomnika Jana III Sobieskiego w Łazienkach Królewskich akurat w 1788 r.
Sprawdzisz, z jakich powodów szlachta i duchowni płacili mniejsze podatki, niż powinni.
Wyjaśnisz, dlaczego w 1789 r. mieszczanie przemaszerowali ulicami Warszawy w czarnych płaszczach.