R1cRRHKoe7zFX
Ilustracja przedstawia grupę kilkunastu mężczyzn zebranych w dużej, jasnej sali z oknami. Jest to sala pałacowa o prostokątnym kształcie. Na końcu sali na tronie siedzi mężczyzna. Część zebranych siedzi na krzesłach usytuowanych w rzędach po obu stronach sali. Inni zgromadzeni są bezpośrednio przed siedzącym na tronie mężczyzną. Pozostali są zgromadzeni na balkonach usytuowanych wokół sali.

Pierwsza w Europie. Konstytucja 3 maja

Jan Piotr Norblin, Zaprzysiężenie Konstytucji 3 maja w Sali Senatorskiej na Zamku Królewskim w Warszawie, 1791 r.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Nie mogę postrzegać tej rewolucji inaczej niż efekt rozpaczy ze strony narodu, który uważa, że będzie musiał niebawem ponieść ofiarę, i jest przekonany, że istnieje niebezpieczeństwo w zwłoce – pisał poseł saski w Warszawie Franciszek Essen do ministra spraw zagranicznych Saksonii tuż po uchwaleniu Konstytucji 3 maja. Twórcy ustawy rządowej wierzyli, że jest ona ostatnią szansą na naprawę Rzeczpospolitej i trzeba ją przyjąć przy najbliższej nadarzającej się okazji. Zdawali sobie sprawę, że ich projekt spotka się ze sprzeciwem dużej części szlachty, dlatego pracowali nad nim w sekrecie, a następnie wnieśli go pod obrady sejmu, używszy podstępu.

RAjFfL7h0w3RY1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia: 6 września 1764 roku. Elekcja Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski. 29 lutego 1768 roku. Zawiązanie Konfederacji Barskiej. 5 sierpnia 1772 roku. Pierwszy rozbiór Polski. 2 grudnia 1789 roku. Czarna procesja. 4 grudnia 1790 roku. Nawiązanie współpracy króla z opozycją. 3 maja 1791 roku. Uchwalenie Konstytucji trzeciego maja. 18 maja 1792 roku Zawiązanie konfederacji targowickiej. 24 lipca 1792 roku. Przystąpienie króla do konfederacji targowickiej. 1793 rok Drugi rozbiór Polski. 1815 rok. Kongres wiedeński.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Dowiesz się, dlaczego jeden z przeciwników Konstytucji 3 maja zagroził posłom, że zabije własnego syna, jeśli sejm ją uchwali.

  • Sprawdzisz, w jaki sposób artysta może wyrazić swoje przekonania za pomocą sztuki.

  • Rozstrzygniesz, czy Konstytucja była przełomową i gruntowną zmianą, czy rozwiązaniem zachowawczym i kompromisowym.