R1XAe9JQOLBpq
Zdjęcie przedstawia ołówek, w tle widoczne są długopisy i inne ołówki.

Czy każde pytanie jest pytaniem filozoficznym?

Pytania filozoficzne mają określone reguły i wymagają precyzji.
Źródło: Michael Pardo, dostępny w internecie: Flickr, licencja: CC BY 2.0.
RCl0RvTa9QAxR1Sokrates rozmawiający ze swoim uczniem Alcybiadesem, fragment dzieła C.W. Eckersberga Sokrates i Alcybiades (1813‑16)
Sokrates rozmawiający ze swoim uczniem Alcybiadesem, fragment dzieła C.W. Eckersberga Sokrates i Alcybiades (1813‑16)
Źródło: domena publiczna.

Grecki filozof Sokrates słynął z tego, że spacerował po Atenach i zadawał ich mieszkańcom pytania. Jak dobrze postępować? Co to jest piękno? O kim możemy powiedzieć, że jest dobrym człowiekiem? Początkowo wszyscy brali go za osobę niespełna rozumu – pytał przecież o sprawy, które dla każdego dojrzałego człowieka są jasne i oczywiste. Ale za pomocą pytań Sokrates pokazywał swoim rozmówcom, że chociaż wydaje im się, że wiedzą, czym jest dobro i piękno, tak naprawdę nawet nie zaczęli się nad tym zastanawiać. Ale jak ustalić, czym jest dobro? To podstawowa trudność filozofowania – w przeciwieństwie do nauki nie opiera się ono na eksperymentach, ankietach czy wykopaliskach. Ogranicza się do myślenia – kiedy uda się nam postawić dobre pytanie, to znaczy, że zaczęliśmy już filozofować. Żeby zobaczyć, na czym polega ten szczególny sposób myślenia, przeanalizujesz, czym różni się on od myślenia potocznego, dogmatycznego i naukowego.

Twoje cele
  • Odróżnisz myślenie filozoficzne od myślenia potocznego, dogmatycznego i naukowego.

  • Określisz cechy pytania filozoficznego.

  • Skonstruujesz pytanie filozoficzne w oparciu o własne obserwacje.