Dla religijności średniowiecznej charakterystyczne było przeświadczenie, że życie człowieka na ziemi jest tylko etapem w drodze ku wieczności. Od tego, jakich wyborów moralnych człowiek dokonywał, zależało jego zbawienie bądź potępienie. U schyłku epoki lęk przed wieczną karą stał się przeżyciem zbiorowym. Wyrażał się np. w postaci masowych praktyk pokutnych, które miały stanowić zadośćuczynienie za grzechy. Wyobraźnia i wrażliwość ludzi średniowiecza potrzebowały przedstawiania przyszłego życia zarówno w grozie piekła, jak w nadziei czyśćca i chwale raju. Bardzo sugestywna wizja zaświatów została ukazana w poemacie Dantego Alighieri Boska komedia. Zobrazowana w nim wędrówka przez piekło, czyściec i niebo stanowi poetycki wyraz teologii wypracowanej w tamtej epoce. Zarazem jednak Boska komedia – dzieło uniwersalne, wyrażające ważne prawdy o ludzkim życiu – ma charakter przenośny i może być odczytywana na wiele sposobów.