Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R12uWd9eaoxdt
Ilustracja przedstawia mężczyznę w średnim wieku z czarnymi, kręconymi włosami, utrefionymi z przedziałkiem. Mężczyzna ma ciemne bokobrody, długi, wydatny nos, wąskie usta. Pozuje w galowym mundurze, w czerwonych spodniach z lampasami i czarną marynarkę zapinaną na złote guziki, ze złotym, wysokim postawionym kołnierzem typu stójka oraz złotymi naramiennikami. W prawym ręku trzyma wojskową czapkę z białym piórem. Na piersiach ma trzy ordery w kształcie kilkuramiennej gwiazdy. Za mężczyzną widać fotel i stół z rozłożonymi mapami. W tle korytarz z kolumnami wspierającymi zdobiony sufit.

Rewolucje liberalne i powstania narodowe

Ludwik Filip I Orleański (1773–1850) – w latach 1830–1848 król Francuzów, ostatni monarcha Francji z rodu Burbonów, władzę otrzymał w konsekwencji rewolucji lipcowej, stąd okres jego rządów nazywano monarchią lipcową.
Źródło: Franz Xaver Winterhalter, 1841 r., domena publiczna.

Kongres wiedeński i podjęte przez jego uczestników decyzje oraz podpisanie Świętego Przymierza przez większość państw europejskich miały zabezpieczyć trwałość starego porządku – porządku obalonego przez rewolucję francuską i odrodzonego po klęsce Napoleona. Do władzy powrócili monarchowie, którzy wprawdzie nadawali konstytucje, ale mimo wszystko dzierżyli silnie władzę i nie respektowali praw innych grup społecznych niż tylko arystokracja czy bogate ziemiaństwo. Oprócz tego narody, które w epoce napoleońskiej albo uzyskały jakąś formę państwa (choćby Księstwo Warszawskie), albo zostały zjednoczone przez cesarza Francuzów (jak Włosi czy Niemcy), podjęły w okresie powiedeńskim walkę o zmianę kongresowych postanowień.

Długi okres pokoju między mocarstwami w pierwszej połowie XIX w. paradoksalnie wypełniony był rewoltami wewnętrznymi w poszczególnych krajach. Ich kulminację stanowiła Wiosna Ludów, czyli seria wystąpień, które ogarnęły niemal cały kontynent europejski w latach 1848–1849.

R9jcfxA7DzSTI1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia. 1820‑1821 Rewolucje we Włoszech. Lata 1820‑1823 Rewolucja hiszpańska. 1821‑1829 Powstanie greckie. 1830 Rewolucja lipcowa we Francji. 1832 Uzyskanie niepodległości przez Grecję. 1848‑1849 Wiosna Ludów. 1863‑1869 Budowa Pierwszej Kolei Transkontynentalnej w Stanach Zjednoczonych.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Scharakteryzujesz program XIX‑wiecznych konserwatystów oraz liberałów.

  • Wymienisz przykłady rewolucji liberalnych oraz narodowych.

  • Wyjaśnisz, dlaczego w latach 30. XIX w. Grecja i Belgia uzyskały niepodległość, a Polska wciąż pozostawała pod zaborami.