U schyłku lat 50. i na początku lat 60 XX w. statystyczny Polak mógł kupić zdecydowanie więcej za swoją pensję niż w pierwszych latach po wojnie. W domach pojawiły się pierwsze pralki, odkurzacze, radia, telewizory. Na ulicach coraz częściej można było zobaczyć samochody. Tymczasem pod koniec lat 60. sytuacja gospodarcza znacznie się pogorszyła. Kiedy 12 grudnia 1970 r. rząd ogłosił podwyżkę cen artykułów żywnościowych, w geście sprzeciwu zastrajkowali robotnicy w większych miastach. Największą skalę przybrały protesty na Wybrzeżu, gdzie doszło do starć z milicją i wojskiem − według oficjalnych danych śmierć poniosło 45 osób, rannych zostało 1165 osób, a do aresztu trafiło 2898 manifestantów.