Rn2Xqqtheb3g8
Ilustracja przedstawia zdjęcie układu scalonego. Na czarnym tle biegną linie, zakończone okrągłym punktem. Linie są cienkie, złote, łamane.

Człowiek w kleszczach systemu – Proces, Rok 1984Matrix

Źródło: Pxhere, domena publiczna.

W kulturze XX wieku powstało wiele dzieł, w których snuto czarne wizje dotyczące przyszłości. Powstały one w reakcji na niebywałe okrucieństwa obu wojen światowych i zagrożenia związane z odhumanizowaną technologią, sprowadzającą człowieka do roli trybiku w ogromnej maszynie. Doświadczenie diabolicznej propagandy Goebbelsa wywarło ogromne wrażenie na Orwellu, a tragizm I wojny światowej ukształtował pisarstwo Kafki. Zmiany społeczne, które jeszcze w XIX wieku zachodziły dość powoli, w XX wieku przyspieszyły w niewyobrażalnym wprost tempie. Między początkiem XX wieku a premierą trylogii Matrix zdarzyło się coś, co nie miało miejsca nigdy wcześniej. Wytwór ludzkich rąk i intelektu zaczął wyraźnie przekraczać jego naturalne zdolności umysłu. Czy człowiek, jego kultura, etyka i polityka potrafi za tym nadążyć?

Twoje cele
  • Wymienisz źródła i inspiracje dla dzieł Orwella, Kafki i duetu Wachowskich.

  • Wyjaśnisz, czym jest dystopia dla kultury XX wieku.

  • Omówisz, czym jest i czym może być system totalitarny.