Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1EQC9rFLmBsl
Obraz przedstawia grupę rewolucjonistów. Nad całością kompozycji dominuje alegoryczna figura Wolności. Jest ona ukazana jako młoda kobieta w czerwonej czapce frygijskiej. Ma długą suknię z odsłoniętymi piersiami. Kobieta idzie przez pole walki ze strzelbą w lewej ręce i trójkolorowym sztandarem w prawej ręce. Za kobietą podążają rewolucjoniści. Po jej prawej stronie podąża mężczyzna w cylindrze. Po lewej młody chłopiec trzymający w obu rękach pistolety. Rewolucjoniści idą do przodu po leżących na ziemi ciałach ludzi poległych w walce. W tle nad miastem unosi się gęsty dym.

Czym jest rewolucja? Analiza i interpretacja dialogu Pankracego z hrabią Henrykiem w kontekście Nie‑Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego

Eugène Delacroix, Wolność wiodąca lud na barykady, 1830
Źródło: domena publiczna.

Rewolucja to pojęcie, które można rozumieć na wiele sposobów, jednak wiąże się przede wszystkim ze zmianą w obrębie stosunków społecznych, o czym pisał Jacek Janiszewski:

Jacek Janiszewski Rewolucja jako przejaw zmiany społecznej

Analizując rewolucję na tle innych zmian społecznych, można dostrzec, iż jest to wydarzenie o konsekwencjach holistycznych, prowadzące do przekształcenia całej tkanki społecznej, a więc polityki, gospodarki, kultury oraz osobowości jednostek. W każdym z przywołanych aspektów, dokonujące się zmiany mają charakter fundamentalny oraz żywiołowy. W krótkim czasie obserwuje się radykalne zmiany. Ponadto, wydarzenie rewolucyjne jest istotną cezurą w historii społecznej, pamięć o nim przechowywana jest bardzo długo w społecznej świadomości. Poza tym, rewolucję można uznać za ważne wydarzenie z punktu widzenia psychologii społecznej, wywołuje powszechny entuzjazm, wzbudza nadzieję na zmianę istniejącego porządku, kreuje - czasem utopijne - wizje przyszłości. Do tego wszystkiego konieczne jest zdecydowanie w projektowaniu przyszłości, choćby bardzo mglistej, ale odpowiadającej duchowi oczekiwań społecznych w danym czasie i miejscu.
(...)
Wydaje się, że gros z nich przypada na czasy nowożytne, bądź doprowadziło do narodzin nowoczesności. Mowa o rewolucji angielskiej (1640), amerykańskiej (1776) i francuskiej (1776). Rewolucja rosyjska (1917) rozpoczęła okres komunizmu, zaś wydarzenia tzw. „jesieni ludów” (1989), zapoczątkowane w Polsce (1980), doprowadziły do jego zakończenia.

przecz2 Źródło: Jacek Janiszewski, Rewolucja jako przejaw zmiany społecznej, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 2012, nr 32, s. 100.

Romantyczny dramat Zygmunta Krasińskiego Nie‑Boskia komedia w dużej mierze właśnie rewolucji dotyczy. Jednym z ważnych epizodów utworu jest rozmowa Pankracego z hrabią Henrykiem na temat przemian społecznych.

Twoje cele
  • Zapoznasz się z pojęciem rewolucji.

  • Przeanalizujesz tekst literacki: fragmenty Nie‑Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, zwracając uwagę na właściwą ścieżkę analizy i interpretacji.

  • Sformułujesz tezę interpretacyjną Nie‑Boskiej komedii i spróbujesz ją udowodnić.