R11hlH3zeN2Uy
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia rząd magnesów neodymowych oblepionych opiłkami żelaza. Magnesy neodymowe mają kształt małych pastylek i wytwarzają bardzo silne pole magnetyczne. Zdjęcie przypomina rząd głów z gęstymi, grubymi dredami. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Ruch naładowanej cząstki w skrzyżowanych polach".

Ruch naładowanej cząstki w skrzyżowanych polach

Czy to nie ciekawe?

Pewnie zaintrygował Cię tytuł tego e‑materiału… No tak, brzmi enigmatycznie. Jakie skrzyżowane pola? Rozszyfrujmy to pojęcie. Chodzi o pola elektryczne i magnetyczne, oba jednorodne, o liniach wzajemnie do siebie prostopadłych. Przykład takiej sytuacji przedstawiono na rysunku.

RHqOe3WPRwPV0
Rys. a. Skrzyżowane pola: elektryczne (czerwone) i magnetyczne (niebiskie - zwrot za płaszczyznę rysunku).

Zobaczysz, co taki układ pól „robi” z naładowaną cząstką, która do niego „wpada” z pewną prędkością. Naprawdę trudno przewidzieć, jak będzie wyglądał tor ruchu tej cząstki. Z pomocą przychodzą tu obliczenia numeryczne.

Istnieje jednak jeden szczególny przypadek, który jest łatwy w analizie i można go w sprytny sposób wykorzystać do stworzenia swoistego „filtru”, pozwalającego na odseparowanie cząstek o określonej prędkości. Taki filtr można wykorzystać, na przykład, w spektrometrze masowym.

Twoje cele
  • Zastosujesz wiedzę o sile elektrycznej i magnetycznej, które działają na naładowaną, poruszającą się cząstkę;

  • Dowiesz się, jak poruszają się naładowane cząstki, gdy wpadają prostopadle w obszar skrzyżowanych pól elektrycznego i magnetycznego;

  • Zrozumiesz, jak działa separator prędkości naładowanych cząstek.