Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RBC5jVwDi8MFa
Zdjęcie przedstawia miejską ulicę. Przy ulicy stoi budynek. Wejście do jednego z lokali jest zdemolowane. Stoją przy nim ludzie, wśród nich są funkcjonariusze w mundurach.

Skutki wydarzeń 1905 r. Pierwsza rewolucja czy ostatnie powstanie?

Ulica Miodowa w Warszawie 19 maja 1905 r., po rzuceniu bomby przez członka Organizacji Bojowej PPS, Tadeusza Dzierzbickiego.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Był to jeden z ostatnich dni, jakie Józef Piłsudski spędził w Tokio. Na zakończenie swojego pobytu w stolicy Kraju Kwitnącej Wiśni postanowił spróbować legendarnego posiłku japońskiego – surowej ryby. Danie to chyba na zawsze zapadło w pamięć biesiadnikom (prócz Piłsudskiego w posiłku uczestniczyli jego bliski współpracownik Tytus Filipowicz oraz spolonizowany Szkot, związany z PPS, James Douglas), gdyż ku ich przerażeniu ryba w trakcie spożywania nagle ożyła. Pobyt Piłsudskiego w Tokio był jednak dla niego pamiętny nie tylko z tego względu. Spotkał się tam bowiem ze swoim największym adwersarzem politycznym – Romanem Dmowskim. Obaj politycy przeprowadzili ponad dziesięciogodzinną rozmowę w pokoju hotelowym, próbując nawzajem przekonać się do swoich racji. Bezskutecznie. W tle toczył się wielki konflikt rosyjsko‑japoński, który każdy z nich starał się wykorzystać do realizacji swoich celów politycznych. Piłsudski udał się do Kraju Kwitnącej Wiśni z zamiarem skłonienia rządu japońskiego do wsparcia planów zorganizowania powstania na ziemiach polskich, Dmowski zaś celem ich storpedowania.

R6rJSliAeDQ9J1
Linia chronologiczna. 13.03.1898: utworzenie Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji. 8.02.1904: zaatakowanie rosyjskiej floty przez Japonię. Styczeń 1905: rozpoczęcie rewolucji rosyjskiej. 1905: rozpoczęcie strajków robotników w Królestwie Polskim. 30.10.1905: wydanie manifestu konstytucyjnego przez cara Rosji. 1906: powołanie pierwszej Dumy — parlamentu rosyjskiego. 1914: rozpoczęcie I wojny światowej.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Przedyskutujesz, na ile wydarzenia 1905 r. na ziemiach polskich można uznać za pierwszą rewolucję, a na ile można je nazywać ostatnim powstaniem narodowym.

  • Wyjaśnisz, dlaczego wojna rosyjsko‑japońska doprowadziła do wybuchu protestów w roku 1905.

  • Ocenisz, jakie konsekwencje dla Polaków przyniosły wydarzenia roku 1905.