Polityka zagraniczna to niezwykle istotny obszar działalności państwa. Nic więc dziwnego, że organy władzy wykonawczej, którym konstytucja przyznaje kompetencje w tym obszarze, od czasu do czasu spierają się o prymat w tej dziedzinie.
Prezydent czy premier decyduje ws. polityki zagranicznej?Prezydent i premier spierają się o to, kto kieruje polityką zagraniczną. – To ja odpowiadam za politykę zagraniczną – Donald Tusk odpiera zarzuty, że ważnych decyzji nie konsultuje z głową państwa. – Prezydent to nie dekoracja – mówi były wiceminister spraw zagranicznych Paweł Kowal.
Według premiera Donalda Tuska konstytucja stanowi jednoznacznie, iż to szef rządu odpowiada za prowadzenie polityki zagranicznej. PiS uważa, że w tej sprawie premier ma obowiązek konsultować z prezydentem decyzje gabinetu.
Zdaniem konstytucjonalistów prof. Piotra Winczorka i dr. Ryszarda Piotrowskiego, konstytucja nie przewiduje konsultacji prezydenta z premierem w sprawach polityki zagranicznej. Jednak – jak dodają – przyzwoitość i zdrowy rozsądek wymagają, by w ważnych sprawach prezydent był informowany oraz by zasięgano jego rady.
– Nie chcę nikogo pozostawiać w sferze domysłów czy złudzeń. Konstytucja w mojej ocenie i polskie prawo jest jednoznaczne: ja – jako premier polskiego rządu – odpowiadam za prowadzenie polityki zagranicznej, pan prezydent zgodnie z konstytucją reprezentuje Polskę jako głowa państwa – powiedział Tusk.
Jak poinformowała „Rzeczpospolita”, prezydent Lech Kaczyński chce przesłać do Trybunału Konstytucyjnego pytania dotyczące uprawnień głowy państwa i rządu.
Premier Donald Tusk deklaruje, że jest gotów do wymiany informacji i do współpracy z prezydentem, natomiast podkreśla, że „nie będzie szczególnie wrażliwy na połajanki”.
Stanowisko prezydenta w sprawie jego uprawnień popierają politycy PiS. Wiceszef sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych Paweł Kowal (PiS) powiedział, że prezydent, który ma „konkretne uprawnienia w polityce zagranicznej”, nie może pełnić w niej „roli dekoracyjnej”, do czego, jak mówi, chce doprowadzić nowa władza.
W ocenie szefa klubu PiS Przemysława Gosiewskiego, Tusk „podejmując decyzje w sprawie polityki zagranicznej, bez uzgodnienia z prezydentem, działa wbrew zwyczajowi konstytucyjnemu”.
Jakie są kompetencje Prezydenta RP w dziedzinie polityki zagranicznej? W jakim stopniu działa on niezależnie od Rady Ministrów, a na ile zmuszony jest z nią współpracować?
Scharakteryzujesz uprawnienia Prezydenta RP w polityce zagranicznej.
Ocenisz rolę Prezydenta RP w realizacji polityki zagranicznej.
Porównasz zakres uprawnień Prezydenta RP i Rady Ministrów w polityce zagranicznej.