Okres przed I wojną światową nazwano la belle époque (franc., piękna epoka). W pamięci ludzi, którzy później przeżyli grozę I wojny światowej, lata te zapisały się jako czas spokoju i dobrobytu. Te same czasy nazywano też fin de siècle (franc., koniec wieku), w nawiązaniu do końca XIX stulecia i do dekadenckich nastrojów panujących w kulturze. „Le Décadent” to tytuł pisma, w którym w roku 1889 zapowiadano nadejście czasów upadku kultury europejskiej. Nie przypadkiem te określenia epoki narodziły się we Francji. Paryż, nie będąc już głównym ośrodkiem polityki, nadal pozostawał stolicą kulturalną Europy.

W drugiej połowie XIXI w. nastąpiła też zmiana układu sił w Europie. Powstały dwa nowe państwa: Włochy oraz Niemcy; to drugie coraz śmielej pretendowało do rangi mocarstwa. Europa dominowała w świecie, w wielu krajach doszło do przemian ustrojowych, ale rosła również międzynarodowa rywalizacja państw europejskich oraz chęć umocnienia wpływów gospodarczych i politycznych.