Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RXECD0ARc8ODE
Obraz przedstawia pole na wsi, na którym zgromadzone są odświętne ubrane postaci. Na pierwszym planie idą uśmiechnięcie kobiety w długich sukniach. Część trzyma kwieciste wiązanki. Kobiety są uśmiechnięte. Za nimi jest inna grupa kobiet. Po prawej jedzie wóz z sianem ciągnięty przez dwa konie. Po lewej są stogi siana. W tle jest niebo z chmurami i zachodzącym słońcem.

Rzeczpospolita Obojga Narodów – ludność i terytorium

Dożynki.
Źródło: Alfred Wierusz-Kowalski (1849–1915), 1910 r., Wikimedia Commons, domena publiczna.

Polska i Litwa przełomu XV i XVI w. należały do największych krajów europejskich. W 1466 r. terytorium Korony bez lennego Mazowsza liczyło 235 tys. km², Wielkiego Księstwa Litewskiego zaś 520 tys. km². Nawet bez uwzględnienia znajdujących się do 1526 r. pod jagiellońskim berłem Czech i Węgier państwo polsko‑litewskie pozostawało drugim pod względem powierzchni państwem Europy. Do 1569 r. mieszkało w nim od 6 do 7 mln ludzi, z czego połowa na ziemiach polskich. Proporcje te zmieniły się na korzyść Korony w związku z przyłączeniem do niej południowych terenów Wielkiego Księstwa na mocy unii lubelskiej.

RCZ8GLWKwyFSU1
Linia chronologiczna przedstawiająca następujące wydarzenia. 1447–1492: panowanie Kazimierza Jagiellończyka w Polsce. 1454: podpisanie przywileju nieszawskiego. 1492: objęcie władzy w Polsce przez Jana Olbrachta. 1493: zwołanie sejmu przez Jana Olbrachta. 1496: wydanie przywileju piotrkowskiego. 1506–1548: panowanie Zygmunta Pierwszego Starego w Polsce. 1548–1572: panowanie Zygmunta Drugiego Augusta w Polsce. 1569: zawarcie Unii Lubelskiej, powstanie Rzeczpospolitej Obojga Narodów. 1575–1586: panowanie Stefana Batorego w Polsce. 1578: powstanie Trybunału Koronnego.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wskażesz, kiedy Rzeczpospolita osiągnęła największy zasięg terytorialny.

  • Wyjaśnisz, jaka była struktura społeczna ludności Korony.

  • Zidentyfikujesz powody, dla których średnia długość życia ludzi w XVI i XVII w. była o prawie połowę niższa niż w wiekach XX i XXI.