R18jAY5fNLlGc
Zdjęcie przedstawia ludzi idących ulicą wzdłuż zabudowań miejskich. Nad jedną z witryn sklepowych napis: Wiosna 68.

Marzec 1968 r.

Zdjęcia operacyjne SB, marzec 1968 r. w Warszawie, ul. Nowy Świat.
Źródło: Instytut Pamięci Narodowej, tylko do użytku edukacyjnego.

Epokę Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej dzielą na kolejne etapy jej historii kryzysy społeczno‑polityczne. Jednym z nich był ten, który miał miejsce w marcu 1968 roku. Jest on specyficznym i skomplikowanym w swoich źródłach kryzysem, bo nie miał przebiegu podobnego do wcześniejszych, kiedy to zbuntowani robotnicy wychodzili na ulice albo strajkowali w zakładach. Wydarzenia marca 1968 r. to przede wszystkim bunt polskiej młodzieży, młodych robotników i studentów. Wśród zatrzymanych wówczas przez Milicję Obywatelską uczestników protestów było około 950 robotników poniżej 30‑tego roku życia i 550 studentów. Lawinę protestów, która rozpoczęła się po tym, jak władze komunistyczne zakazały wystawiania spektaklu Dziady Adama Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka, komuniści wykorzystali do zorganizowania antyinteligenckiej oraz antysemickiej nagonki. Efektem tych wydarzeń stała się m.in. masowa emigracja z kraju obywateli polskich pochodzenia żydowskiego.

R18e7ObS2XQZi1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia. 5 marca 1953: śmierć Stalina. Od 28 do 30 czerwca 1956: strajki — Poznański Czerwiec. 21 października 1956: objęcie stanowiska pierwszego sekretarza KC PZPR przez Władysława Gomułkę. Listopad 1967: pierwsze przedstawienia Dziadów Adama Mickiewicza w Teatrze Narodowym w Warszawie. Od stycznia do sierpnia 1968: Praska Wiosna. Od 8 do 21 marca 1968: strajki — Marzec 1968. Od 14 do 22 grudnia 1970: strajki — Grudzień 1970.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, jakie podłoże miały wydarzenia z marca 1968 roku.

  • Wytłumaczysz, dlaczego na zdjęciach z tamtych czasów można znaleźć takie hasła jak „Studenci do nauki, literaci do piór” czy „Syjoniści do Syjonu”.

  • Porównasz wydarzenia z czerwca 1956 r. oraz marca 1968 roku.