Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1edBSGz6OULk
Zdjęcie przedstawia trzy flagi wiszące na ścianie budynku. Dwie z nich są z napisem Solidarność, a trzecia to flaga Polski.

Systemy partyjne – Polska po 1989 r. – ewolucja systemu partyjnego

Źródło: Silar, licencja: CC BY 3.0.

System partyjny i jego konstrukcja to jeden z najważniejszych czynników definiujących współczesne państwa demokratyczne. W tych krajach bazuje on najczęściej na podziałach socjopolitycznych i wynika z rywalizacji o poparcie tradycyjnych klas społecznych. Tradycja funkcjonowania partii politycznych w państwach o ustabilizowanej demokracji sięga XIX w. Przechodziły one zmiany wewnętrzne i w systemach wyborczych pojawiły się nowe obszary programowe, zmieniały się oczekiwania elektoratu. Zawsze jednak główna oś podziału między partiami przebiegała na linii lewica – prawica. W ten sposób one same pozycjonowały się na scenie politycznej i szukały poparcia w określonych grupach elektoratu. W państwach dawnego bloku wschodniego, również w Polsce, programy partii nie odzwierciedlają podziałów socjopolitycznych, tzn. przynależności do określonych grup interesów społeczno‑ekonomicznych. Nowo powstałe partie bardzo rzadko odwołują się również do przedwojennych tradycji. Problem stanowi także umiejscowienie ich na osi prawica – lewica. Trzeba pamiętać, że system autorytarny, występujący w Polsce przed 1989 r., generował brak zainteresowania obywateli sprawami publicznymi i nikły udział w realnym budowaniu programów istniejących wówczas partii politycznych. Po 1989 r. obywatele zaczęli w większym stopniu dostrzegać możliwość wpływania na sprawy państwa, co zaowocowało pojawieniem się na scenie politycznej ok. 300 partii o różnym znaczeniu i odmiennych programach politycznych. Linia podziału biegła jednak na linii partie postkomunistyczne – partie postsolidarnościowe. Dopiero kolejne zmiany polityczne i stabilizacja systemu doprowadziły do uporządkowania i instytucjonalizacji partii politycznych oraz systemu partyjnego w Polsce.

Twoje cele
  • Przeanalizujesz genezę powstania polskich partii politycznych.

  • Scharakteryzujesz czynniki wpływające na konsolidację polskiego systemu partyjnego.

  • Ocenisz przyczyny braku zainteresowania obywateli członkostwem w partiach.