RXMnwxadGOPT3
Na zdjęciu budynek parlamentu. Składa się z kilku strzelistych wież oraz środkowej części zwieńczonej kopułą. Budynek położony jest nad rzeką.

Austro‑Węgry. Monarchia wielu narodów

Parlament w Budapeszcie.
Źródło: Dirk Beyer, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Ród Habsburgów przez wieki rządził wieloma krajami Europy. Dostawały się one pod panowanie dynastii habsburskiej na drodze mariaży, umów lub w wyniku wojen. Sercem dynastycznych posiadłości w Europie Środkowej była Austria. Wydawało się, że państwo to wyszło obronną ręką z zawieruchy wojen napoleońskich, a świeży tytuł cesarski (1804 r.) mocniej zespolił niezależne formalnie państwa: Królestwo Węgier, Czech, Galicji i Lodomerii, Chorwacji i inne ziemie.

Jednak wiek XIX przyniósł również rozwój nacjonalizmów i okazało się, że narody, nad którymi rozciągała się władza Habsburgów, łączy coraz mniej. Niemieckiej ludności było zbyt mało, by mogła samodzielnie podtrzymać władzę austriackiego cesarza we wszystkich krajach imperium. Kolejne kryzysy wyraźnie wskazywały, że państwo, aby przetrwać, musi się oprzeć na szerszych podstawach.

R1KEZD2o8MIi31
Linia chronologiczna. 1804. Koronowanie Napoleona na cesarza Francji. 1815. Kongres wiedeński. 1848–1849. Wiosna Ludów. 1848. Wybranie Franciszka Józefa na cesarza Austrii i króla Węgier, Czech i Chorwacji. 1863. Powstanie styczniowe. 1867–1868. Przekształcenie państwa austriackiego w monarchię austro-węgierską. 1914. Zamordowanie arcyksięcia Franciszka Habsburga, rozpoczęcie I wojny światowej. 1878. Zajęcie Bośni i Hercegowiny przez wojska austro-węgierskie.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, dlaczego habsburska Austria przekształciła się w Austro‑Węgry i komu na tym zależało.

  • Scharakteryzujesz przemiany ustrojowe, które wprowadzano w drugiej połowie XIX w. w monarchii habsburskiej.

  • Wskażesz silne i słabe strony cesarstwa‑królestwa.

  • Wymienisz główne narodowości zamieszkujące monarchię Habsburgów i określisz ich sytuację polityczną w państwie.