RTkWjR9SummUy
Ilustracja przedstawia dwa chromosomy przed i po crossing‑over. Chromosomy ułożone są obok siebie równolegle. Kształtem przypominają one literę x. Po lewej stronie jeden chromosom jest w kolorze niebieskim, a drugi w kolorze czerwonym. Chromosomy te krzyżują się ze sobą ramionami w jednym miejscu. Pośrodku planszy strzałka. Po prawej stronie znajdują się chromosomy z wymienionymi krzyżowo fragmentami chromosomów (chromosom niebieski zawiera fragment chromosomu czerwonego, a chromosom czerwony zawiera fragment chromosomu niebieskiego).

Częstość crossing‑over i mapowanie genów

Mapowanie genów to określenie ich względnego położenia w chromosomie.
Źródło: Dariusz Adryan, licencja: CC BY 3.0.

Geny to odcinki nici DNA kodujące białka i RNA. Przed podziałem komórki cząsteczka DNA zostaje ciasno zwinięta do postaci chromatyny, a ona jeszcze ciaśniej – do postaci chromosomu. Czasami, podczas podziału mejotycznego, między chromosomami homologicznymi zachodzi crossing‑over. Jest to naturalny sposób rekombinacji genetycznej, który umożliwia zwiększenie różnorodności genetycznej w danej populacji. Czy wiesz, że to zjawisko można wykorzystać do mapowania genów na chromosomach?

Twoje cele

  • Wyjaśnisz, na czym polega crossing‑over.

  • Wykażesz zależność między częstością zachodzenia crossing‑over a odległością genów na chromosomie.

  • Obliczysz odległości pomiędzy genami i na ich podstawie określisz kolejność ułożenia genów na chromosomie.

  • Przedstawisz na przykładach zasadę tworzenia map genetycznych poprzez obliczanie odległości między genami w centymorganach.

  • Przeanalizujesz dziedziczenie cech sprzężonych.

Przeczytaj