R1ZsVAg4XhbJy
Zdjęcie przedstawia antyczny posąg stojącej kobiety. Kobieta trzyma pod lewą pachą harfę, na której gra obiema dłońmi.

Motywy antyczne i chrześcijańskie w twórczości Leopolda Staffa

Erato, muza poezji miłosnej, marmurowa kopia rzymska z II wieku n.e.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Leopold Staff Ars poetica

I niech wiersz, co ze strun się toczy,
Będzie, przybrawszy rytm i dźwięki,
Tak jasny jak spojrzenie w oczy
I prosty jak podanie ręki.

1 Źródło: Leopold Staff, Ars poetica, [w:] Wybór poezji, oprac. M. Jastrun, Wrocław 1985, s. 185.

W twórczości Leopolda Staffa, zwłaszcza w tomach Gałąź kwitnąca (1908) i Uśmiechy godzin (1910) zaczęły przeważać tendencje klasyczne – poszukiwanie spokoju, piękna, harmonii. Poeta odwołuje się do realiów antycznych, stosuje również wiele chwytów artystycznych charakterystycznych dla utworów klasycznych – łączy różne nurty kultury europejskiej (antycznej i chrześcijańskiej). Liczne nawiązania do tradycji nie mają jednak u Staffa jedynie estetycznego wymiaru, lecz wskazują na ciągłość kultury współczesnej oraz trwałych wzorców oraz ideałów starożytności. Z pozoru proste w odbiorze wiersze zawierają liczne odniesienia i aluzje literackie i prowadzą do zrozumienia uniwersalnych wartości. Ireneusz Sikora pisał o tym poecie humaniście, że

Ireneusz Sikora Wstęp

[...] wiedza poety o kulturze antycznej, jego szybkie odejście od modernistycznych wzorów liryki „bólu istnienia” i nieokreślonych tęsknot metafizycznych […] sprawiły, że to właśnie Staff dokonał neoklasycystycznej rekonwalescencji liryki Młodej Polski, nasycając ją racjonalistyczną wizją świata, stoicką koncepcją życia, wyrażaną w tradycjonalistycznie zorientowanej poetyce, opartej na regułach ładu, harmonii i dyscypliny artystycznej.

2 Źródło: Ireneusz Sikora, Wstęp, [w:] tegoż, Antologia liryki Młodej Polski, oprac. I. Sikora, Wrocław 1990, s. 27.
Twoje cele
  • Poznasz wybrane fragmenty utworów Leopolda Staffa, w których występują motywy chrześcijańskie i antyczne.

  • Wskażesz motywy antyczne i chrześcijańskie w wybranych wierszach poety.

  • Przypomnisz nurty filozofii antycznej, do których poeta odwoływał się w swojej twórczości.

  • Porównasz poezję Leopolda Staffa i innych klasycyzujących poetów.