Rj7ipeMYtd5AK
Ilustracja przedstawia grupę mężczyzn zebranych na otwartym terenie. Widać żołnierzy trzymających sztandary. Na pierwszym planie widać mężczyznę siedzącego na krześle, przed nim klęczy mężczyzna, kobieta i ksiądz. Całej scenie przyglądają się duchowni zebrani wokół.

Walka o wpływy nad Bałtykiem i Inflanty

Zawarcie układu w Pozwolu, obraz z XIX w. autorstwa Maurycego Gottlieba.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Zygmunt August był niechętny wojnom i jak mógł, starał się ich unikać. Mówiono o nim, że był to wojenny pan, co wojen nie lubił. Niemal dwie dekady minęły, odkąd oręż polski skrzyżował się z orężem wroga na polu bitwy. Sytuacja polityczna wymusiła jednak na ostatnim Jagiellonie podjęcie akcji zbrojnych. Król zdawał sobie sprawę, jak ważny dla umocnienia pozycji państwa polsko‑litewskiego jest Bałtyk i handel nad Dźwiną. Problem polegał na tym, że był to teren, o który upominało się wiele innych potęg regionu, z państwem moskiewskim na czele.

Gdy zawiodła próba osiągnięcia porozumienia drogą dyplomatyczną, Zygmunt August wyprawił się do Inflant. Rozpoczęła się wojna z Moskwą, do której już wkrótce przyłączyły się inne państwa, a sam konflikt przekształcił się w I wojnę północną. W ten sposób zaczął się zbrojny spór o wpływy nad Bałtykiem, który przez wiele następnych dekad miał angażować siły Rzeczpospolitej Obojga Narodów, Wielkiego Księstwa Moskiewskiego i Szwecji.

R1BKFrwx60PBY1
Linia chronologiczna prezentująca nastepujące wydzarzenia. Rok 1548 Objęcie tronu Polski przez Zygmunta drugiego Augusta. Rok 1558 Rozpoczęcie wojny inflanckiej. Rok 1558 Przejęcie Dorpatu i Narwy przez wojska moskiewskie. Rok 1561 Poddanie Inflant Zygmuntowi Augustowi. Rok 1568 Przejęcie tronu szwedzkiego przez Jana trzeciego Wazę. Lata 1563‑1570 pierwsza wojna północna. Rok 1569 Zawarcie Unii Lubelskiej, powstanie Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Rok 1587 Wybranie Zygmunta trzeciego Wazy na króla Polski.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Zlokalizujesz Inflanty na współczesnej mapie Europy.

  • Wyjaśnisz, dlaczego tak wiele państw było zainteresowanych rywalizacją o Inflanty.

  • Przedyskutujesz to, czy Zygmunt August mógł być zadowolony z wyniku walki o wpływy nad Bałtykiem.