Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R4GrNoB2ZtWhd
Ilustracja przedstawia szeroką ulicę. Po lewej stronie stoi okazały, czterokondygnacyjny budynek. W oknach wystawowych są opuszczone markizy. Wzdłuż chodnika rosną drzewa. Na trotuarze chodzą liczni przechodnie. Po prawej stronie są ukazane dwa wozy.

Mieszkańcy miasta w Lalce Bolesława Prusa

Ulica Krakowskie Przedmieście, Kamienica Józefa Grodzickiego (tutaj miał mieszkać Rzecki)
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Lalką Bolesława Prusa w ręku można przemierzać Warszawę wzdłuż i wszerz, a szczególnie okolice Śródmieścia stolicy. Powstało wiele opisów oraz plastycznych wizualizacji miejsc pobytu głównych bohaterów powieści. Dzięki temu czytelnik jest w stanie jeszcze lepiej wyobrazić sobie przestrzenie, z którymi byli związani Wokulski czy Rzecki. Na obraz Warszawy składają się nie tylko opisy określonych parków, ulic, kamienic czy sklepu. Wszystkie miejsca wypełniają ludzie: ich obyczaje, zachowania, relacje i mowa. Portrety te współtworzą obraz miasta końca lat 70. XIX wieku:

Ewa Paczoska Lalka, czyli rozpad świata

Miasto, po którym poruszają się bohaterowie Lalki jest materią kształtowaną przez sferę ich aktywności i bezruchu, ich lęków i obsesji, deformujących obraz świata czy uwyraźniających jego proporcje. Miasto zostało wpisane niemal fizycznie w biografię Wokulskiego, który zmienia adresy i twarze w rytm przemian Warszawy i jej mieszkańców.

1 Źródło: Ewa Paczoska, Lalka, czyli rozpad świata, Warszawa 2008, s. 17.
Twoje cele
  • Poznasz bliżej typy postaci ukazanych w Lalce i scharakteryzujesz je na podstawie ich idiolektu oraz socjolektu (stylizacji językowejstylizacja językowa (stylizowanie)stylizacji językowej Prusa).

  • Ustalisz, czym charakteryzują się poszczególne stany społeczne bohaterów powieści.

  • Wyszukasz i omówisz fragmenty, w których narrator ujawnia się jako bystry obserwator zachowań ludzkich i humorysta.

stylizacja językowa (stylizowanie)
stylizacja językowa (stylizowanie)

świadomy zabieg w procesie kształtowania wypowiedzi, mający na celu nadanie jej cech właściwych określonemu stylowi; dla celów stylizacji językowej używa się np. w powieści historycznej środków językowych charakterystycznych dla danej epoki, a w powieści obyczajowej – stylu charakterystycznego dla określonych grup społecznych np. rzemieślników, lokajów, mieszczaństwa, arystokracji