Rm6MRXLHHyD6v
Obraz przedstawia młodą kobietę w długiej szacie. Kobieta ma lekko pochylona głowę. Za jej plecami znajduje się plątanina różnych instrumentów muzycznych.

Cyprian Norwid – „sztukmistrz” nie tylko słowa

Cyprian Norwid, Solo, 1861
Źródło: polona.pl, domena publiczna.
Cyprian Norwid Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem

Kształtem miłości piękno jest; i tyle,
Ile ją człowiek oglądał na świecie,
W ogromnym Bogu albo w sobie – w pyle,
Na tego Boga wystrojonym dziecię,
Tyle o pięknym człowiek wie i głosi –
Choć każdy w sobie cień pięknego nosi
I każdy – każdy z nas – tym piękna pyłem.
Gdyby go często uchował w sumieniu,
A granitowi rzekł: żyj, jako żyłem,
To by się granit poczuł na wyjrzeniu,
I może palcem przecierał powieki
Jak przebudzony mąż z ziemi dalekiéj…
Lecz to z granitu bryłą ten by zrobił,
A inny z tęczy kolorem na ścianie,
A inny drzewa by tak usposobił,
Żeby się dłońmi splotły w rusztowanie;
A jeszcze inny głosu by kolumnę,
Rzucając w psalmy akordów rozumne,
Porozpowijał jak rzecz zmartwychwstałą,
Co się zachwyca w niebo: szłaby dusza
Tam – tam – a płótno na dół by spadło
Jako jesnienny liść, gdy dojrzy grusza.

wstęp Źródło: Cyprian Norwid, Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem, oprac. Stefan Sawicki, Kraków 1997, s. 77.

W poemacie Promethidion Cyprian Norwid sformułował własny program estetyczny. Łączył w nim piękno z pracą i prawdą. Mimo przeciwności losu całe życie starał się podporządkować działalności artystyczno‑literackiej. Współcześnie wysoko ceni się Norwida nie tylko jako poetę, ale również jako artystę plastyka.

Twoje cele
  • Dowiesz się, dlaczego określa się Cypriana Norwida jako „sztukmistrza”.

  • Poznasz przykłady spuścizny plastycznej Cypriana Norwida.

  • Wskażesz podobieństwa między poetyką Norwida a jego dziełami plastycznymi.

  • Wyjaśnisz, na czym polega romantyczna zasada korespondencji sztuk.