ReF864M7R5QoU
Zdjęcie przedstawia wysoki budynek, który jest spalony i częściowo zniszczony. Na pierwszym planie widoczny jest mężczyzna trzymający karabin.

Rozpad ZSRS. Czeczenia

Pałac prezydencki w Groznym, styczeń 1995 r.
Źródło: Wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.

W latach 80. XX w. gospodarka sowiecka wymagała nie tyle modernizacji, ile całkowitego przestawienia na inne tory. Podczas gdy w świecie Zachodnim na pierwszym miejscu stawiano nowoczesne technologie, usprawniano infrastrukturę i pracowano nad udogodnieniami życia codziennego, w ZSRS ciągle najważniejsze pozostawały przemysł ciężki i zbrojeniowy. Centralnie zarządzane przedsiębiorstwa były prowadzone przez niekompetentnych kierowników, ustanawianych według klucza partyjnego, a nie na podstawie kwalifikacji. Podobnie wyglądała sytuacja w sferze usług. Brak konkurencyjności, motywacji do pracy i zwiększania wydajności powodowały zastój gospodarczy i partactwo.

W 1985 r. na czele Komunistycznej Partii Związku Sowieckiego (a tym samym na czele ZSRS) stanął Michaił Gorbaczow. Należał on do tej części działaczy partyjnych, którzy rozumieli, że imperium potrzebuje wewnętrznych zmian. Gorbaczow ogłosił więc program pierestrojki, czyli przebudowy. Choć miała ona służyć m.in. modernizacji gospodarki i nawiązaniu lepszych relacji z państwami zachodnimi, mimowolnie przyczyniła się do rozpadu ZSRS.

RwuiWLfUpNTVT1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia. 1985 Objęcie władzy z ZSRS przez Michaiła Gorbaczowa. 1989 Obrady Okrągłego Stołu w Polsce. 1990 Ogłoszenie niepodległości przez Litwę. 1991 Ogłoszenie suwerenności przez Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republikę Sowiecką i Czeczenię. Sierpień 1991 Pucz Janajewa zamach stanu w Moskwie. Grudzień 1991 Podpisanie układu białowieskiego. Lata pomiędzy 1999‑2009 druga wojna czeczeńska. Od 1994 roku do 1996 roku pierwsza wojna czeczeńska.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Przeanalizujesz przyczyny, które sprawiły, że po niemal 70 latach Związek Sowiecki przestał istnieć.

  • Opiszesz, w jakich okolicznościach republiki należące do Związku Sowieckiego uzyskiwały niepodległość.

  • Wyjaśnisz, dlaczego Federacja Rosyjska nie zgadzała się na niepodległość Czeczenii.