Ilustracja przestawia proces transportu przez błony komórkowe na trzech rysunkach. Na pierwszym rysunku prezentującym fagocytozę kulista cząsteczka stała trafia pomiędzy dwie pionowe wypustki znajdujące się na powierzchni błony komórkowej. Na drugim rysunku prezentującym pinoocytozę fragmenty obcych komórek lub mikroorganizmy wnikają przez błonę komórkową i zostają nią otoczone, a następnie są wciągane do wnętrza komórki, tworząc pęcherzyk pinocytotyczny. Na trzecim rysunku prezentującym endocytozę kierowaną receptorami na skutek działania kompleksów klatryny dochodzi do wpuklenia w głąb błony komórkowej, w wyniku czego powstają dołki opłaszczone. Dołek, wciągany do wnętrza komórki, zamyka się i wnika do cytoplazmy jako pęcherzyk opłaszczony.
Endocytoza i egzocytoza – przebieg i znaczenie
Transport do wnętrza komórki przez błony komórkowe. Kolejno: fagocytoza, pinocytoza i endocytoza z udziałem receptorów.
Źródło: Manu5, Wikimedia Commons.
Gdy do wnętrza komórek muszą być dostarczone cząsteczki tak duże, że transport bierny lub aktywny nie są możliwe, we fragmencie błony komórkowej zachodzą zmiany prowadzące do powstania z niej pęcherzyka, czyli następuje endocytoza. W procesie tym cząsteczki transportowane są do wnętrza komórki, natomiast ich usuwanie do środowiska zewnętrznego odbywa się na drodze egzocytozy. Czy wiesz, że oba rodzaje transportu, w których z błony biologicznej formuje się pęcherzyk, zachodzą tylko u eukariontów?
Twoje cele
Opiszesz proces endocytozy i egzocytozy.
Wymienisz typy endocytozy.
Omówisz podobieństwa i różnice między fagocytozą a pinocytozą.