Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R13COjaHrUhIK
Ilustracja przedstawia schemat siateczki śródplazmatycznej szorstkiej otaczającej jądro komórkowe. Na siateczce wyróżniają się drobne, kuliste struktury – rybosomy. Jądro otoczone jest wieloma warstwami retikulum.

Rybosomy prokariotyczne i eukariotyczne

Rybosomy są związane z błoną zewnętrzną otoczki jądrowej lub błonami retikulum endoplazmatycznego szorstkiego.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Znasz takie zwierzęta jak golce – gryzonie uznawane za jedne z najbrzydszych zwierząt? Co nas z nimi łączy? To plan na życie, zapisany w DNA, a odczytywany przez rybosomy, czyli zbudowane z dwóch podjednostek molekularne fabryki. Syntetyzują one białka, bez których nie może funkcjonować żadna komórka, żaden organizm. Większa podjednostka zajmuje się łączeniem aminokwasów w łańcuch polipeptydowy, a mniejsza kontrolą jakości opuszczającego rybosom białka. Dlaczego golce? Bo u tych zwierząt odkryto długowieczność. Podczas gdy inni przedstawiciele gryzoni dożywają średnio 6 lat, golce mogą żyć nawet lat 30! Naukowcy odkryli, że w ciągu życia każdego organizmu syntetyzowane są nieprawidłowo zwinięte peptydy, których agregacja odpowiada za starzenie się. U golców prawdopodobnie funkcjonuje wyjątkowo sprawny mechanizm naprawczy, który lepiej niż u innych zwierząt koryguje błędy w syntetyzowanych białkach. Być może gdy odkryjemy tajemnicę, którą skrywają rybosomy golców, znajdziemy przepis na długowieczność.

Twoje cele
  • Omówisz strukturę i skład chemiczny rybosomów.

  • Porównasz strukturę i skład chemiczny rybosomów prokariotycznych i eukariotycznych.

  • Wskażesz miejsca występowania rybosomów w komórkach pro- i eukariotycznych.

  • Wykażesz rolę rybosomów w prawidłowym funkcjonowaniu komórek.