W powieściach pierwszych dekad XX w. wiele uwagi poświęcano problemom społecznym oraz narodowym. Autorzy na nowo zaczęli poszukiwać odpowiedzi na pytania stawiane przez romantyków – o przyczyny polskich klęsk i o możliwe drogi do niepodległości. Autorem, którego twórczość czytelnicy traktowali jako świadectwo wyjątkowej troski o sprawy społeczne, był Stefan Żeromski. Wysoką cenę za to „zapłacili” jego bohaterowie:
Stefan ŻeromskiWłaściwie wszyscy niemal bohaterowie Żeromskiego ponoszą klęskę lub wychodzą z konfliktów, w jakie los ich uwikłał, ciężko i boleśnie zranieni. [...] Ciężkie przeżycia i doświadczenia osobiste, niesłychanie gwałtownie reagujący na wszelkie zło i nieprawość instynkt moralny i społeczny, przygnębiająca atmosfera życia polskiego w jednej z najbardziej ponurych epok bytu narodowego po upadku wszelkich nadziei w wyniku klęski ostatniego powstania.
W powieści Wierna rzeka poranionym bohaterom z pomocą przychodzi tytułowa rzeka.
Poznasz okoliczności powstania powieści Stefana Żeromskiego Wierna rzeka.
Wyjaśnisz, jakie funkcje pełni w powieści tytułowa rzeka.
Scharakteryzujesz postawy różnych bohaterów wobec powstania styczniowego.
Określisz, jaki był stosunek do idei powstania autora Wiernej rzeki.
Zinterpretujesz znaczenie tytułu powieści.