W pierwszej połowie XVII w. Rzeczpospolita odnosiła sukcesy w konfliktach z Moskwą, przyłączyła do państwa polskiego ziemie smoleńską, siewierską i czernihowską. To był duży cios dla Moskwy, która dążyła do odzyskania tych terenów, jednak wyszła z czasu Wielkiej Smuty bardzo osłabiona. W dodatku próby odbicia Smoleńska przeprowadzone w czasie bezkrólewia po Zygmuncie II zakończyły się niepowodzeniem dla strony rosyjskiej.

W połowie XVII w. nadeszła korzystna dla Moskwy okazja: w Rzeczypospolitej wybuchło powstanie Chmielnickiego, z którym strona polska sobie nie radziła. A złożona przez Chmielnickiego propozycja, by car objął protekcją wojsko zaporoskie oraz Ukrainę, dała Moskwie szansę, aby wspólnie z Kozakami pokonać trudnego przeciwnika i odzyskać utracone ziemie.