Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1cDvzx41cda0
Obraz przedstawia śpiącego w łóżku mężczyznę. Na jego łóżku siedzi człekopodobna, skrzydlata postać z rogami na głowie, gra na skrzypcach.

Jaki powinien być diabeł? O metamorfozach szatana

Louis‑Léopold Boilly, Sen Tartiniego, 1824
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Jak zmieniał się na przestrzeni lat kulturowy wizerunek diabła?

W Biblii jest mowa o tym, że diabeł może przybierać różne postacie, m.in. węża, gasnącej gwiazdy, wilka, złodzieja lub zabójcy. Wszystkie te wizerunki były powielane w średniowiecznych utworach i ikonografii. Nowe, eleganckie wcielenie Mefistofelesa prezentuje w XVIII w.  Goethe w powieści Faust. Ten pozbawiony tradycyjnych atrybutów diabeł mógł wtopić się w tłum, nie byłoby łatwo go zdemaskować. Pierwsza wizja diabła, który cierpi i któremu mamy niemal ochotę współczuć, pojawia się w literaturze romantyzmu, w jednym z dramatów Słowackiego. Można jednak zapytać: Co przydarza się diabłu we współczesnej kulturze? Odpowiedzi na to pytanie jest wiele. Jedną z nich znajdujemy w wierszu Diabeł Zbigniewa Herberta.

Twoje cele
  • Prześledzisz, jak zmieniał się w literaturze wizerunek diabła.

  • Porównasz obraz diabła z wiersza Herberta z jego wizerunkiem stworzonym przez Juliusza Słowackiego.

  • Zastanowisz się, w jaki sposób kulturowy wizerunek diabła odzwierciedlał religijne i filozoficzne rozumienie problemu zła.