Co to znaczy, że pole elektryczne bądź magnetyczne jest wirowe?
Czy to nie ciekawe?
Co to jest wir? Kojarzy Ci się zapewne z wodą, być może z odpływem wody z wanny, albo zasłyszaną historią o tym, że wir wciągnął kogoś w głąb wody. Tak, wiry wodne potrafią być groźne. Na zdjęciu (Rys. a.) pokazany jest taki wir.
RlrfoLdeA65oS
Rys. a. Czarno‑białe zdjęcie poglądowe prezentuje z lotu ptaka dużą powierzchnię wody, prawdopodobnie ocean lub morze, z wyraźnym wirem wodnym.
Rys. a. Łatwo wyobrazić sobie, że gdybyśmy na powierzchni wody upuścili jakiś lekki przedmiot (listek, piórko), to wykonywałby ruch obrotowy, poruszając się po krzywej spiralnej i jednocześnie opuszczałby się w głąb wiru
Oprócz wodnych mamy jeszcze potężne wiry atmosferyczne – huragany.
R1DBRyECEjqHz
Rys. b. Zdjęcie poglądowe przedstawia kulę ziemską widzianą z Kosmosu i zarysowany na niej huragan, który przypomina kształtem wir wodny w wodzie. Na kuli ziemskiej widoczna jest zieleń, niebieska woda oraz huragan – pokazany w białym kolorze.
Rys. b. Huragan Katrina u wybrzeży Stanów Zjednoczonych.
Ale to nie koniec możliwości przyrody. Spójrz na ten potężny wir przedstawiony na Rys. c.
R1KadBdqe7G2X
Rys. c. Zdjęcie prezentuje galaktykę opisaną wielką literą M pięćdziesiąt jeden. Zdjęcie zostało wykonane przez agencję NASA. Na czarnym tle przestrzeni kosmicznej pokazana jest galaktyka w postaci wirującej wokół jasnego środka smugi złożonej z gwiazd, planet i innych ciał niebieskich. Kierunek wirowania galaktyki jest przeciwny względem kierunku ruchu wskazówek zegara.
Rys. c. Galaktyka Wir (M -51).
No i teraz okazuje się, że jeszcze możemy mieć wirowe pole elektryczne i wirowe pole magnetyczne. Co to właściwie znaczy? Dowiesz się w tym e‑materiale.
Twoje cele
W tym e‑materiale:
dowiesz się, co to znaczy, że pole elektryczne albo magnetyczne jest wirowe,
poznasz wielkość fizyczną, która jest miarą wirowości pola w danym obszarze,
zrozumiesz, co jest źródłem wirowego pola magnetycznego,
poznasz prawo Ampere’a i jego zastosowania,
zrozumiesz, że bezwirowość pola elektrostatycznego jest równoznaczna z jego zachowawczością.
