RhK7OO4NGtMdO
Ilustracja przedstawia Hyde Park. Na środku znajduje się pusta wydeptana ścieżka parku. Po obu jej stronach rosną wysokie drzewa. Z lewej strony parku jest ulica, po której poruszają się powozy ciągnięte przez konie.

Malarstwo i architektura XIX wieku

Camille Pissarro Hyde Park. Rok 1890. Jeden z obrazów będących kanonem impresjonizmu. Wyobraźnia Pissarro tak widziała aleję drzew w londyńskim Hayd Parku. Rzeczywistość była zapewne inna, ale cechą impresjonistów było uwalnianie wyobraźni od naśladownictwa (w tym wypadku – natury).
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Początek XIX wieku to koniec dominacji mecenatu arystokracji (świeckiej i kościelnej) w sztuce. Wkraczająca na scenę dziejów burżuazja nie chciała oglądać portretów szlacheckich bohaterów, ich bitew i polowań oraz portretów świętych w naturalnych proporcjach. Miała różne gusty i pragnienia. Upadł więc kanon jedynego, klasycznego wzorca, w którym malarstwo kopiowało rzeczywistość i było tym lepsze im wierniej oddawało szczegóły. Artysta odzyskał wolność i coraz śmielej odwoływał się do wyobraźni. Ostatecznie od wiernego kopiowania rzeczywistości uwolniła go fotografia. To ona zaczęła przedstawiać świat takim, jaki jest. Pierwszy krok zrobili romantycy. Aby opowiedzieć o swoich emocjach i wzmocnić siłę przekazu, zaczęli posługiwać się symbolami. Za nimi poszli impresjoniści i postimpresjoniści – świat ich wyobraźni był pełen nienaturalnych kształtów i kolorów. Mieszczańscy i burżuazyjni odbiorcy z początku przyjęli to źle. Dziś dzieła impresjonistyczne należą do najdroższych na świecie.

R9YWEZCxI1AVX1
Linia chronologiczna przedstawia okres od 1746 do 1890 roku. W latach od 1746 do 1828 żył Francisco Goya hiszpański malarz. W latach od 1798 do 1863 żył Eugene Delacroix francuski malarz. W 1830 roku rewolucja lipcowa we Francji. W 1848 roku Wiosna Ludów. W 1863 roku powstanie styczniowe. W latach od 1853 do 1890 żył Vincent van Gogh holenderski malarz. Oświecenie trwało od około 1680 do 1789 roku. Klasycyzm trwał od około 1750 do 1820 roku. Romantyzm był w pierwszej połowie dziewiętnastego wieku. Realizm był w drugiej połowie dziewiętnastego wieku.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, dlaczego wzorce klasyczne ograniczały wyobraźnię malarzy z początku XIX wieku.

  • Wskażesz założenia romantyzmu, impresjonizmu, postimpresjonizmu i neoimpresjonizmu w malarstwie.

  • Scharakteryzujesz przemiany społeczne, które spowodowały rozwój stylu nazywanego biedermeierem.