Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R197h2eceNkT0
Ilustracja przedstawia mapę świata, na której znajdują się kontynenty. Na Oceanie Atlantyckim, pomiędzy Afryką i Amerykami zaznaczona jest duża wyspa z napisem Atlantyda.

Mit Atlantydy

Mapa z hipotetycznym położeniem Atlantydy
Źródło: Maximilian Dörrbecker, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 2.5.
Jules Verne 20 000 mil podmorskiej żeglugi

Gdzie więc jestem, na co patrzę? Za jakąkolwiek cenę pragnąłbym się o tym dowiedzieć. Chciałem mówić i już brałem się do zerwania sobie z głowy otaczającej ją kuli metalowej. Ale powstrzymał mnie kapitan Nemo, a podniósłszy kawałek kamienia kredowego, podszedł do skały z czarnego bazaltu i nakreślił na niej jeden wyraz: ATLANTYDA. Błyskawica przeniknęła mój umysł. Atlantyda! (…) — ląd ten miałem teraz przed sobą i widziałem na nim niezaprzeczone ślady jego niegdyś istnienia! Tu więc była ta ziemia, pochłonięta dziś, a istniejąca niegdyś zewnątrz Europy, Azji i Libii (Afryka starożytna), zewnątrz kolumn Herkulesa (Gibraltar) — ląd, na którym żyło potężne plemię Atlantów, z którym starożytni Grecy pierwsze wiedli wojny!

verne1 Źródło: Jules Verne, 20 000 mil podmorskiej żeglugi, tłum. nieznany.

Istnieją w kulturze motywy, które przez stulecia oddziałują na wyobraźnię i stanowią źródła sporów. Jednym z nich jest opowieść o krainie zwanej Atlantydą, umieszczona przez Platona w dwu dialogach – TimajosieKritiasie. W ślad za Platonem głos w sprawie Atlantydy zabierali starożytni i współcześni historycy, filozofowie, geografowie, mitoznawcy, literaci, a także poszukiwacze pozostałości kosmicznych cywilizacji. Historia Atlantydy weszła do zasobów kultury jako przedmiot dociekań naukowych, motyw literacki i filmowy, pierwowzór wielu utopii, kanwa gier komputerowych.

Warto w pierwszym rzędzie zapytać o sens, jaki Platon wiązał z podjęciem historii Atlantydy i sprzęgnięciem jej z historią Aten. W jakim celu filozof wymyślił obie opowieści lub sięgnął po nie, jeśli – co jednak jest mało prawdopodobne – były one obecne już wcześniej w kulturze greckiej? Platon nie był po prostu opowiadaczem mitów czy przypowieści, ich obecność w jego dziełach ma na ogół wyraźny sens filozoficzny i pedagogiczny. Czy taki sens da się odczytać w historii Atlantydy? A jak wygląda problem współcześnie? Czego oczekujemy sięgając do mitycznych motywów przeszłości?

Twoje cele
  • Zapoznasz się z legendą Atlantydy, jednym z ważnych wątków platonizmu.

  • Dokonasz analizy mitu Atlantydy oraz ich znaczenia dla współczesnych Platonowi Aten.

  • Dokonasz na przykładach analizy mitu historycznego.

  • Krytycznie ocenisz współczesne znaczenie mitów.