Trybunał Konstytucyjny
Sądowa kontrola prawa jako element gwarancji demokratycznych rządów rozpowszechniła się po II wojnie światowej. W okresie dwudziestolecia międzywojennego tylko w trzech państwach europejskich – Czechosłowacji, Austrii i Hiszpanii – wprowadzone zostały sądy konstytucyjne. Działalność Trybunału Konstytucyjnego Republiki Austrii została zawieszona w 1933 roku. Był to początek rozpadu systemu demokratycznego w tym państwie. Po II wojnie światowej w wielu krajach Europy Zachodniej zdecydowano się na powołanie sądów konstytucyjnych.
Trybunał Konstytucyjny w polskich systemach politycznychNiewątpliwie wpływ na te decyzje miały doświadczenia okresu międzywojennego. W wielu krajach doszło wtedy do kryzysu, a następnie upadku systemu demokratycznego. Często działo się tak zgodnie z wolą większości parlamentarnej, która za pomocą zwykłego ustawodawstwa stopniowo ograniczała prawa polityczne obywateli, swobodę działania partii politycznych, przyznawała egzekutywie nadzwyczajne uprawnienia niweczące konstytucyjną zasadę podziału władzy, a ostatecznie doprowadziła do zmiany konstytucji.
Źródło: Robert Alberski, Trybunał Konstytucyjny w polskich systemach politycznych, Wrocław 2010, s. 55.
Scharakteryzujesz zasady sądowej kontroli stanowionego prawa.
Przeanalizujesz najważniejsze funkcje Trybunału Konstytucyjnego w Polsce.
Ocenisz znaczenie sądowej kontroli prawa dla trwałości demokracji.
