Mówiąc o koncepcji umowy społecznej, wchodzimy w wielowiekowy spór dotyczący tego, czy publiczna władza i prawo mają źródła w wewnętrznej naturze człowieka lub w prawie boskim czy też są konsekwencją umowy zawieranej przez ludzi z określonych, racjonalnych powodów. Koncepcje umowy w wersjach powstałych w czasach nowożytnych wiążą się z założeniem, że ludzie, którzy pierwotnie żyją w tzw. stanie natury, dobrowolnie porzucają ten stan i właśnie na drodze umowy przechodzą do życia w zorganizowanym społeczeństwie.

Różnorodność wersji koncepcji umowy społecznej powoduje, że trudno jest zamknąć ich konsekwencje w jednym, spójnym obrazie. Skoncentrujemy się zatem na jednej z nowożytnych koncepcji umowy oraz tych jej konsekwencjach, które wywarły wpływ na kształtowanie się współczesnego modelu życia zbiorowego oraz towarzyszących mu przekonań. Podążać będziemy głównie śladem najwybitniejszego z twórców koncepcji umowy, Johna Locke’a.