Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1J10qWbnKehB
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) grafikę o charakterze artystycznym. W tle granatowe niebo z chmurami, a na pierwszym planie biała siatka z wypisanymi w jednej kolumnie przypadkowymi wzorami. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Jak czytać wykresy i schematy?".

Jak czytać wykresy i schematy?

Czy to nie ciekawe?

Spójrz na wykres pokazany poniżej. Nie wygląda zbyt ciekawie. Jest na nim tylko jedna krzywa i to wciśnięta w jeden róg. Może najciekawsza jest ta czerwona linia pionowa, do której zbliża się krzywa, ale jej nie osiąga.

RUOxzfgStaWJy
Źródło: Politechnika Warszawska, Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0.

Powiem Ci, że informacja zawarta na tym wykresie zrewolucjonizowała fizykę XX‑go wieku. Pokazała, że masa ciała musi być rozpatrywana tak, jakby wzrastała jej wartość w układzie odniesienia, w którym to ciało się porusza. Pokazała, że istnieje prędkość, której żadne ciało materialne nie może nigdy osiągnąć. Pokazała, że obowiązujące przez 200 lat prawo dynamiki Newtona, , nie zawsze jest słuszne, bo przyspieszenie nie zawsze jest proporcjonalne do działającej na to ciało siły. Interpretacja tej zależności jest wciąż przedmiotem dyskusji wśród fizyków.

Wykres ten kryje w sobie pryncypialne dla fizyki informacje – trzeba tylko umieć je odnaleźć – trzeba umieć je odczytać. Tym właśnie będziemy się teraz zajmować.

Twoje cele

Dzięki lekturze tego tekstu:

  • poznasz szczegóły konstrukcji różnego typu wykresów i związane z tym zasady odczytywania zapisanej na wykresach informacji,

  • otrzymasz wskazówki dotyczące kolejności odczytywania treści zapisanej na wykresach tak, aby rozumieć sens znajdujących się na wykresie informacji,

  • zapoznasz się ze schematem największego na świecie systemu akceleracji cząstek,

  • zobaczysz, jak wykres i schemat mogą wzajemnie się uzupełniać, umożliwiając zrozumienie nieznanych zjawisk lub zagadnień,

  • w oparciu o informacje zapisane na wykresie ocenisz możliwości zachodzenia, bądź niezachodzenia, określonych zjawisk fizycznych.