Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RMgcTcC5ulaA5
Zdjęcie przedstawia zbliżenie na ludzkie oko. Tęczówka oka ma brązową barwę.

Fotoreceptory siatkówki i chemizm widzenia

Siatkówka jest częścią oka, która odbiera bodźce wzrokowe. W jej skład wchodzą fotoreceptory – czopki i pręciki.
Źródło: Pixabay, domena publiczna.

W odbieraniu bodźców świetlnych uczestniczą specjalne komórki siatkówki oka: fotoreceptory. Wyróżnia się wśród nich czopki, służące do widzenia przy intensywnym oświetleniu i czułe na barwy, oraz pręciki – wrażliwe na bardzo słabe światło i umożliwiające widzenie o zmroku. Przy dłuższym przebywaniu w warunkach słabego oświetlenia wzrok przyzwyczaja się do ciemności – czy wiesz, dlaczego tak się dzieje? Światło powoduje reakcję fotochemiczną polegającą na powstawaniu związków pobudzających fotoreceptory. W pręcikach taką funkcję pełni związek pochodzący z rozpadu białka fotoreceptorowego – rodopsyny. W ciemności następuje synteza dużych ilości rodopsyny, w wyniku czego dochodzi do uwrażliwienia pręcików na słabe światło. Natomiast przejściu do oświetlonego pomieszczenia towarzyszy rozpad części nagromadzonej rodopsyny, co jest podstawą adaptacji wzroku do światła.

Twoje cele
  • Omówisz budowę siatkówki.

  • Scharakteryzujesz fotoreceptory siatkówki.

  • Wyjaśnisz związek procesów chemicznych w siatkówce oka z mechanizmem widzenia.

  • Opiszesz proces widzenia barw.