Decyzja gen. Wojciecha Jaruzelskiego o wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. oznaczała narodową katastrofę. Komunistyczna władza drastycznie ograniczyła swobody obywatelskie, m.in. w zakresie przemieszczania się, wolności słowa czy też prawa do strajku. Ponadto komuniści przerwali łączność telefoniczną wewnątrz kraju oraz połączenia z zagranicą, ogłosili godzinę policyjną, zawiesili lub rozwiązali liczne organizacje społeczne, a na ulice wyprowadzili wojsko wraz z ciężkim sprzętem wojskowym, m.in. czołgami. Podczas stanu wojennego służby zatrzymały i internowały w sumie 10 tys. osób, w tym większość liderów Solidarności z Lechem Wałęsą na czele. Działania władz poparli nieliczni ideowi komuniści oraz osoby zastraszone, obawiające się o bezpieczeństwo swoje i bliskich. Wielu ludzi popadło w apatię i zniechęcenie. Dominowało jednak poczucie, że decyzje komunistów dały początek „wojnie polsko‑jaruzelskiej”. Działania władz odbierano jako swego rodzaju wewnętrzną okupację i przeciwstawiano jej czynne protesty lub bierny opór. W tej walce Polacy nie pozostali osamotnieni. Mocnego wsparcia moralnego, politycznego i materialnego udzieliły im kraje zachodnie, zwłaszcza Stany Zjednoczone.