RAeHI8cz8IAVx
Ilustracja przedstawia mechanizm zegarka. Znajdują się w nim koła zębate i sprężyna.

Aprioryzm i aposterioryzm

Źródło: Pixabay, domena publiczna.

Jednym z głównych problemów teorii poznania jest spór między aprioryzmem i aposterioryzmem. Jego źródeł możemy szukać już w starożytności. Filozofowie, którzy byli przekonani, że wiedza opiera się na doświadczeniu – jak np. Arystoteles – to aposterioryści. Ci z kolei, którzy uważali, że wiedza jest niezależna od doświadczenia – Parmenides, Platon – to aprioryści. Spór ten ma długą historię – na końcu tego materiału znajdziesz listę linków, dzięki której możesz ją poznać. W tej lekcji skupimy się na na małym wycinku tego zagadnienia, mianowicie: do czego tak zwane sądy a priori służyły Immanuelowi Kantowi i jaką rolę w jego teorii odegrała krytyka aprioryzmu dokonana wcześniej przez brytyjskiego filozofa Davida Hume’a.

Twoje cele
  • Zapoznasz się z założeniami aprioryzmu i aposterioryzmu.

  • Wskażesz różnice między tymi dwoma stanowiskami.

  • Omówisz stanowiska w sporze między aprioryzmem i aposterioryzmem.

  • Sformułujesz przykłady sądów a prioria posteriori.