RCpXyezesUgKa
Grafika przedstawia schemat lizosomu. Lizosom ma kulisty kształt, wewnątrz którego można zauważyć organella w formie pęcherzyków.

Lizosomy i trawienie wewnątrzkomórkowe

Lizosomy to organella komórkowe mające postać pęcherzyków. Otacza je pojedyncza błona białkowo‑lipidowa, której białka pełnią funkcję strukturalną, ochronną, transportującą i receptorową.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Na Mistrzostwach Europy w Piłce Nożnej 2016 reprezentacja Polski wystąpiła w supernowoczesnych koszulkach wykonanych z 16 butelek plastikowych typu PET. A wszystko za sprawą recyklingu. Z przetworzonego plastiku otrzymano innowacyjne włókno poliestrowe. Uszyte z niego koszulki były o 5% lżejsze i odprowadzały wilgoć 25% szybciej od poprzednich. Komórki organizmów żywych również potrafią recyklingować i w ten sposób uzyskiwać potrzebny materiał budulcowy oraz substraty energetyczne. Do tego celu służą im lizosomy. Za odkrycie „komórkowego recyklingu” i mechanizmów autofagii Yoshinori Ōsumi został uhonorowany w 2016 roku Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny.

Twoje cele
  • Uzasadnisz związek budowy lizosomów z funkcją pełnioną w komórce.

  • Omówisz powstawanie lizosomów pierwotnych i wtórnych.

  • Wykażesz rolę lizosomów w trawieniu wewnątrzkomórkowym.

  • Przeprowadzisz doświadczenie polegające na określaniu aktywności enzymów lizosomalnych w zależności od pH środowiska.