Z więzienia do więzienia. Portret emigrantów w dramacie Sławomira Mrożka
Zjawisko emigracji od kilku stuleci jest częścią polskiego krajobrazu społecznego oraz kulturowego. Jednak w XX wieku badacze literatury zaczęli odczytywać je przede wszystkim przez pryzmat polityczny, przez co bardzo często na plan drugi schodziły walory artystyczne dzieł napisanych przez rodzimych twórców, przebywających za granicą kraju.
"Emigracyjność" - "polityczność" - historia literaturyW odbiorze potocznym, jak i w lekturach krytyków, literatura emigracyjna jako całość, jako osobny segment historii literatury polskiej XX w., wkomponowywana jest najczęściej w paradygmat polityczności - jest łączona z polityką, tłumaczona przez fakty polityczne, odczytywana przez polityczne konteksty, a także oceniana w perspektywie politycznych postaw i wyborów poszczególnych pisarzy („literatura emigracyjna jest i musi być przede wszystkim polityczna i historyczna” pisał Józef Garliński w 1986 r.). Bez ryzyka większego błędu można powiedzieć, że podstawowe problemy, o jakich najczęściej piszą badacze polskiej literatury emigracyjnej są konsekwencją osadzania ich rozważań w obrębie tego paradygmatu. Jego wyznaczniki odnaleźć można więc zarówno w rozważaniach nad periodyzacją, nad ideami, tematami, zjawiskami czy funkcjami literatury emigracyjnej. W takiej perspektywie emigracyjność i polityczność literatury okazują się dwiema stronami tej samej kartki, zapisanymi w tym samym czasie i tym samym charakterem pisma.
Źródło: Włodzimierz Bolecki, "Emigracyjność" - "polityczność" - historia literatury, „Teksty Drugie : teoria literatury, krytyka, interpretacja” 1999, nr 3 (56), s. 151.
Snując rozważania na temat Emigrantów Sławomira Mrożka nie sposób uciec od takiej optyki, jednak warto również docenić kunszt polskiego twórcy oraz pamiętać o jego indywidualnych, ludzkich doświadczeniach inteligentnie przemyconych na karty tego dramatu.
Wyjaśnisz, jaki portret emigrantów wyłania się z dramatu Sławomira Mrożka.
Przeanalizujesz paradoksy sytuacji emigranta.
Omówisz, z jakimi trudnościami musi się mierzyć człowiek na emigracji.