Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RHgU4BMVvwzU2
Ilustracja przedstawia siedemnastowieczną zbroję husarską. Składa się ona z półkolistego szyszaka chroniącego głowę z długim nakarczkiem i policzkami oraz szerokim nosalem. Na klatce piersiowej jest napierśnik wykuty z grubej płyty stalowej, na którym umieszczone są dwie rozety. Do tego dwuczęściowe osłony obojczyków. Między obojczykami jest stalowa tarcza chroniąca szyję. Uzupełnieniem zbroi są dwa naramienniki z rozszerzonymi osłonami łopatek i sięgające łokci karwasze. Wszystkie części zbroi i szyszaka są ozdobione licznymi rozetkami i guzami z blachy mosiężnej. Do zbroi przytwierdzone są z tyłu duże skrzydła.

Zmiany granic Rzeczypospolitej w XVII w. – podsumowanie

Obraz przedstawiający XVII‑wieczną zbroję husarską.
Źródło: XVII-wieczna zbroja husarska, Muzeum Narodowe w Krakowie, licencja: CC BY 2.0.

Wiek XVII to dla Polski okres konfliktów zbrojnych, najkrwawszych w historii Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Musiała ona toczyć długie i wyniszczające wojny z silnymi (albo rosnącymi w siłę) sąsiadami: Szwecją, Rosją oraz Turcją. Towarzyszyły im spory wewnętrzne, dodatkowo osłabiające państwo polsko‑litewskie. W wyniku tych licznych i długotrwałych konfliktów Rzeczpospolita, bogata i odgrywająca znaczącą rolę na arenie międzynarodowej w XVI w., pod koniec XVII stulecia musiała się pogodzić ze znacznymi stratami terytorialnymi oraz zniszczeniami, które także przyczyniały się do procesu jej upadku.

RCUjS5eh88HOQ1
Linia chronologiczna przedstawia wydarzenia obejmujące między innymi okres wielkiej smuty w latach 1598‑1613. 1599 rok Zerwanie unii polsko‑szwedzkiej. Lata 1609‑1618 Wojna polsko‑rosyjska. Lata 1618‑1648 Wojna trzydziestoletnia. 20 maja 1648 roku Śmierć króla Władysława Czwartego. Lata 1648‑1654 Powstanie Chmielnickiego. Styczeń 1649 roku Koronowanie na króla Polski Jana Drugiego Kazimierza. Lata 1655‑1660 Potop szwedzki. 1672 rok Zdobycie przez Turcję Kamieńca Podolskiego. 1673 rok  Bitwa pod Chocimiem. Kwiecień 1683 roku Podpisanie układu polsko‑węgierskiego. 12 września 1683 roku Bitwa pod Wiedniem. 1697 rok Wybranie na króla Rzeczypospolitej Augusta Drugiego Mocnego.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Scharakteryzujesz przyczyny konfliktów Rzeczypospolitej z innymi państwami w XVII w.

  • Wymienisz najważniejsze bitwy toczone w XVII w. przez państwo polsko‑litewskie.

  • Wskażesz, które ziemie Rzeczpospolita utraciła w wyniku XVII‑wiecznych konfliktów i wojen.