W 1939 r. Polska stanęła przed wyborem między uległością wobec Niemiec i wspólnie z nimi prowadzoną wojną przeciw Zachodowi i Związkowi Sowieckiemu a uległością wobec ZSRS i współpracy z Józefem Stalinem okupionej z dużym prawdopodobieństwem utratą suwerenności. Trzecią opcją, którą wybrano, było nieuleganie jednym i drugim. W II Rzeczypospolitej zakładano, że Adolf Hitler nie odważy się na militarną konfrontację, mając za plecami Francję połączoną sojuszem z Polską. Jeżeli czegoś nie doceniono w Warszawie, to determinacji Stalina i jego obaw, że świat kapitalistyczny planuje skoncentrowany atak na komunistyczny ZSRS. Gdy nie udało mu się porozumieć z Francją i Wielką Brytanią i stworzyć pod koniec lat 30. XX w. antyniemieckiego sojuszu, zrealizował plan B zakładający zbliżenie z Trzecią Rzeszą. Tymczasem wiadomości o tym, że ZSRS może pomóc Niemcom w szybkim zdławieniu Polski, tak aby Rzesza mogła spokojnie prowadzić wojnę z Zachodem, uznano nad Wisłą za niewarte uwagi.

Słowacja, Węgry, Rumunia i Bułgaria wybrały inaczej. Podporządkowały się Trzeciej Rzeszy. W 1945 r. wszystkie te kraje znalazły się pod okupacją sowiecką, podobnie jak Polska. W jej przypadku jako jedynej w tej części Europy ZSRS częściowo zrekompensował zabrane ziemie nabytkami na zachodzie. Czy klęska Rzeczpospolitej we wrześniu 1939 r., a następnie konieczność przyjęcia ustaleń Wielkiej Trójki dotyczących m.in. powojennych granic Polski były skutkiem nieudolnej polskiej polityki, czy raczej nieliczenia się z nią przez wcześniejszych sojuszników, a potem członków antyhitlerowskiej koalicji?