Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Rb60BqKGoRJdZ
Ilustracja przedstawia mapę drugiej Rzeczpospolitej. Na mapie zaznaczono Królestwo Polskie, obejmuje takie miasta jak: Warszawa, Łódź, Kielce, Lublin, Kalisz. Na zachodzie jest część byłego zaboru niemieckiego obejmującego miasta: Gdańsk, Bydgoszcz, Poznań, Katowice. Teren byłego zaboru austriackiego obejmuje: Kraków, Przemyśl, Lwów, Tarnopol, Stanisławów. Teren byłego zaboru rosyjskiego obejmuje: Łuck, Równe, Pińsk, Brześć, Grodno, Białystok, Wilno, Nowogródek.

Kraj z trzech połówek. Dziedzictwo zaborów

II Rzeczpospolita z “trzech połówek”.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o. na podstawie Jarosław Krysik, polityka.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.

W 1918 r. zakończył się ponad stuletni okres zaborów. W następstwie I wojny światowej upadły trzy europejskiej mocarstwa, które pod koniec XVIII w. podzieliły między siebie terytorium Rzeczypospolitej: Niemcy, Rosja i Austro‑Węgry. Ich klęska otworzyła Polakom drogę do niepodległości. Dziedzictwo zaborów okazało się jednak jeszcze długo trudne do pokonania. Jak napisał Stefan Żeromski: powstał „kraj z trzech połówek złożony*”*. Polak żyjący w dawnym zaborze pruskim inaczej myślał, miał inne wartości, odmienne warunki egzystencji niż Polak żyjący w Królestwie Polskim, na ziemiach zabranych, czy na obszarze znajdującym się pod kontrolą Wiednia. Różnice w rozwoju ekonomicznym i społecznym poszczególnych zaborów spowodowały, że proces odbudowy i unifikacji ziem Rzeczypospolitej był bardzo powolny, a dziedzictwo ponad stuletniego okresu niewoli trudne do pokonania.

RImgORaA5vTgn1
Linia chronologiczna obejmuje następujące wydarzenia: 1914‑1918 pierwsza wojna światowa; 17 marca 1921 rok uchwalenie konstytucji marcowej; 1 kwietnia 1924 roku reforma walutowa Władysława Grabskiego; 28 kwietnia 1924 roku wprowadzenie nowej waluty - polski złoty; od 12 do 15 maja 1926 roku przewrót majowy; 1926‑1939 rządy sanacji; 1936‑1939 budowanie Centralnego Okręgu Przemysłowego; 1 września 1939 roku rozpoczęcie drugiej wojny światowej; 1918‑1945 Druga Rzeczpospolita.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Ocenisz, ile słuszności jest w stwierdzeniu Stefana Żeromskiego, że odrodzona Polska w 1918 r. powstała jako „kraj z trzech połówek złożony”.

  • Przedyskutujesz, na ile okres zaborów był czasem zmarnowanych szans.

  • Wskażesz dziedzictwo okresu zaborów istniejące w czasach współczesnych.