Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1YiugQGFeME9
Fotografia przedstawia rzeźbę wyobrażającą mężczyznę w sile wieku. Postać jest zaprezentowana z perspektywy od góry. Mężczyzna ukazuje trzy czwarte owalnej twarzy. Jest przedstawiony od lewej strony. Jego czoło jest wysokie, a włosy gęste, sięgające żuchwy. Ma głęboko osadzone oczy, prosty nos i usta z opadającymi kącikami. Siedzi z lewą nogą założoną na prawej. Złączone dłonie opiera o kolana. Ubrany jest w długi płaszcz i spodnie. Za jego plecami ukazane są bezlistne korony drzew i dach budynku. Niebo w tle jest błękitne, lekko zachmurzone.

Ojciec Goriot. Wpływ środowiska na postawę człowieka

Alexandre Falguière, Pominik Honoriusza Balzaka, Plac Georges Guillaumin w Paryżu, 1902
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

W historii literatury niewielu było pisarzy, którzy chcąc stworzyć dzieło monumentalne, dzieło daleko wykraczające poza obręb tekstowy zawarty w zaledwie jednej powieści – o swojej twórczości myśleli w sposób globalny. Takim wizjonerem swoich czasów był autor Komedii ludzkiej, Honoré de Balzac. W dojrzałym etapie swojego życia postanowił on drobiazgowo i wnikliwe zobrazować egzystencję całego społeczeństwa francuskiego w aż 137 utworach prozatorskich.

Andrzej Pytlak Walory źródłowe Komedii ludzkiej Honoriusza Balzaka

W świetle naukowo‑dokumentarnego charakteru Komedii ludzkiej pełnego znaczenia nabierają również intencje realistyczne, jakie Balzak żywił w stosunku do tego utworu. W urzeczywistnieniu tych zamiarów, wyrażającym się głównie w wiernym i prawdziwym literackim odtworzeniu życia społeczno‑obyczajowego Francji dziewiętnastowiecznej, najważniejszą rolę odegrało, według nas, zastosowanie przez Balzaka kategorii estetycznej zwanej mimesis, zakładającej naśladowanie natury w dziele sztuki literackiej. (...) Tworząc ową rzeczywistość przedstawioną Balzak naśladował otaczający go świat realny, pragnąc jak najdokładniej skopiować i odtworzyć ten świat w swoim dziele. Ów mimetyczny charakter twórczości Balzaka wynikał zaś wprost z dążenia tego pisarza do uczynienia swojego cyklu powieściowego historią (a raczej dokumentem) współczesnego sobie życia społeczno‑obyczajowego Francji.

W Źródło: Andrzej Pytlak, Walory źródłowe Komedii ludzkiej Honoriusza Balzaka, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia 5253” 1997, s. 146.

Te olbrzymie ambicje artystyczne uczyniły więc z Balzaca nie tylko pisarza, ale przede wszystkim kronikarza, reportera oraz socjologa, który ostatecznie nie zdążył doprowadzić swojego projektu prozatorskiego do końca, jednak wydatnie wpłynął
na przyszły kształt literatury światowej.

Twoje cele
  • Omówisz wpływ środowiska na postawę człowieka widoczny w powieści Ojciec Goriot.

  • Wyjaśnisz, czym jest Komedia ludzka.

  • Scharakteryzujesz ojca Goriot w związku z jego przynależnością społeczną.