Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RQVowZn1E7n01
Ilustracja przedstawia głowę labradora. Ma jasnożółtą sierść.

Epistaza i hipostaza

Przykładem epistazy jest dziedziczenie barwy sierści u psów rasy Labrador retriever. Warunkują ją dwa geny: <math aria‑label="duże Be">B i <math aria‑label="duże E">E. Allel <math aria‑label="duże Be">B determinuje czarną barwę, a allel <math aria‑label="małe be">b barwę brązową. Jednak ujawnienie się obecności alleli <math aria‑label="duże Be">B i <math aria‑label="małe be">b zależy od genu <math aria‑label="duże E">E, odpowiadającego za wystąpienie barwnika w sierści i skórze. Z kolei allel <math aria‑label="małe e">e warunkuje niemożność wystąpienia barwnika. Psy będące homozygotami recesywnymi <math aria‑label="małe e, małe e">ee będą miały żółte (biszkoptowe) zabarwienie sierści, jak przedstawiony na grafice osobnik, niezależnie od układu alleli genu <math aria‑label="duże Be">B.
Źródło: Pixabay, domena publiczna.

Geny pozostają w różnych relacjach - także geny niealleliczne, które zajmują miejsca na różnych chromosomach. W dziedziczeniu wielogenowym, współpracujące ze sobą geny warunkują wykształcenie jednej cechy organizmu. Wzajemna interakcja genów może mieć różną postać. Epistaza jest przykładem współpracy genów, w której jeden gen maskuje cechę fenotypu warunkowaną przez drugi gen. Epistatyczne działanie genu nadrzędnego może być tak silne, że dochodzi do unieczynnienia genu podrzędnego.

Twoje cele
  • Wyjaśnisz, na czym polega zjawisko epistazy.

  • Zdefiniujesz pojęcie hipostazy.

  • Podasz przykłady epistazy i hipostazy.