Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RNKF1rfWNZCDc
Na czarnobiałym zdjęciu przedstawiona jest sala w niemieckiej szkole. Na sali jest stojąca za biurkiem nauczycielka, która znajduje się po lewej stronie zdjęcia oraz wiele uczennic naprzeciwko niej. Stoją zwrócone twarzami do siebie. Każda z osób zgromadzonych na sali – zarówno nauczycielka jak i uczennice unoszą prawą rękę i wykonują nazistowski gest.

Społeczeństwo III Rzeszy. Położenie Żydów w państwie niemieckim w latach 1933‑1939

Miedzy styczniem 1933 a styczniem 1934 r. bezrobocie w Niemczech zmniejszyło się o połowę. Sukces gospodarczy, jaki udało się osiągnąć Hitlerowi w ciągu pierwszych kilku lat rządów, przydał mu wiarygodności. To ułatwiło indoktrynację społeczeństwa. Zdjęcie wykonane w 1934 r. w jednej z berlińskich szkół.
Źródło: Bundesarchiv, Bild 183-2007-0329-50, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Reakcje rządów na wielki kryzys przełomu lat 20. i 30. XX w. były na świecie podobne: władze poszczególnych państw zadłużały się, aby inwestować pieniądze w gospodarkę i zapewniać środki na programy socjalne. Adolf Hitler, od stycznia 1933 r. kanclerz Niemiec, postąpił podobnie, ale na większą skalę; gdy przejął władzę, podporządkował sobie banki i przedsiębiorstwa, aby móc dysponować ich zasobami. Efekt, który osiągnął, był spektakularny. W ciągu kilku kolejnych lat gospodarka rosła w tempie blisko 10 proc. rocznie, mimo że tygodniowy czas pracy skrócono do 40 godzin.

Niemcy uznali działania nazistowskich władz za skuteczną receptę na kryzys społeczny, gospodarczy i polityczny, a samego Hitlera za doskonałego przywódcę kraju. To był jeden z powodów, dla którego wierzono mu, gdy twierdził, że cały świat sprzysiągł się przeciw Niemcom, a oni sami potrzebują „przestrzeni życiowej” (niem. Lebensraum), co miało jakoby usprawiedliwiać terytorialną ekspansję Trzeciej Rzeszy. Niemiecka ideologia narodowego socjalizmu opierała się na skrajnym nacjonalizmie i rasizmie, dążąc do podporządkowania jednostek państwu oraz lojalności i posłuszeństwa społeczeństwa wobec ruchu nazistowskiego we wszystkich wymiarach codziennego życia. Jednocześnie ważną rolę odgrywało kreowanie wizji wroga, którego wszyscy Niemcy powinni bezwzględnie zwalczać – byli nim nie tylko komuniści i liberałowie (których oskarżano o złą sytuację państwa po I wojnie światowej), ale także Żydzi.

R15PHzu5EDdBR1
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, na czym polegał niemiecki mit „noża w plecy”.

  • Scharakteryzujesz okoliczności, w jakich dla wielu Niemców Adolf Hitler stał się mężem opatrznościowym.

  • Przeanalizujesz zapisy ustaw norymberskich i zasady dotyczące pozycji Żydów w Trzeciej Rzeszy.