Literatura zwykle opiera się na wyobraźni twórcy, ukazując świat jego wewnętrznych przeżyć, pragnień i pasji. W epokach takich jak romantyzm założenie to znajdywało realizację w postaci subiektywizmu oraz zgłębiania rzeczywistości duchowej. Pisarze drugiej połowy XIX w. zdecydowanie odrzucili literacką fantazję, uznając ją za zbędne narzędzie, które jedynie zniekształca obraz rzeczywistości. Postulowali zbliżenie literatury do życia poprzez skrupulatne rejestrowanie procesów zachodzących w ówczesnym świecie. Artysta miał za zadanie pokazać czytelnikowi rzeczywistość bez upiększeń, a więc taką, jaka jest naprawdę. Pisarze wyszli ze swoich gabinetów, zaczęli wnikliwie obserwować otaczający ich świat i sięgnęli po tematy uważane wcześniej za przyziemne i niegodne sztuki.
Wskażesz główne cechy prozy realistycznej.
Opiszesz sposób kreacji bohatera w powieściach realistycznych.
Rozpoznasz cechy realizmu w znanych ci utworach literackich doby pozytywizmu.
Porównasz twórczość polskich przedstawicieli realizmu z dziełami pisarzy zagranicznych.