Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RPdG6ja0YucXb
Zdjęcie okładkowe poglądowe przedstawia karuzelę łańcuchową w Monachium podczas festiwalu Oktoberfest. Siła odśrodkowa powoduje odchylanie się krzesełek od osi pionowej. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Analiza ruchu ciał w układach nieinercjalnych".

Analiza ruchu ciał w układach nieinercjalnych

Źródło: dostępny w internecie: https://pixabay.com/pl/photos/kettenkarusell-karuzela-oktoberfest-4500762/ [dostęp 20.08.2022], domena publiczna.

Czy to nie ciekawe?

W układach nieinercjalnych, tj. poruszających się z przyspieszeniem, ruch ciał opisywany jest w inny sposób niż w układach inercjalnych. Wynika to z faktu, że na ciała w układzie nieinercjalnym działa dodatkowa, pozorna, siła bezwładności powodująca ich ruch względem tego układu. Oznacza to, że w ogólności wyniki obserwacji ruchu ciała w układzie nieinercjalnym będą inne, od tych uzyskanych przez obserwatora w układzie inercjalnym.

Łatwo podać przykłady układów nieinercjalnych. Pasażer w hamującym autobusie, kierowca skręcającego samochodu, czy dziecko na wirującej karuzeli to przykłady ciał, z którymi wiążemy układy nieinercjalne. Także wirująca Ziemia jest takim układem.

R1RuO8ZDFtOIk
Rys. a. Dzięki analizie ruchu ciał w układzie nieinercjalnym możemy wytłumaczyć, dlaczego cyklony na półkuli północnej obracają się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.
Źródło: dostępny w internecie: https://visibleearth.nasa.gov/images/68992/low-off-iceland [dostęp 21.04.2022], domena publiczna.

W tym e‑materiale rozważymy kilka przypadków, w których analiza ruchu w układzie nieinercjalnym pozwala szybciej i prościej opisać ten ruch.

Twoje cele
  • dowiesz się, jakie siły działają na ciała w układach nieinercjalnych,

  • zastosujesz analizę w układzie nieinercjalnym do szybszego i prostszego opisania ruchu,

  • przeanalizujesz sposoby podejścia do tych samych zagadnień w układach inercjalnych,

  • przeanalizujesz ruch w układzie nieinercjalnym na przykładzie samochodu wchodzącego w zakręt.