Bolesław Prus (literacki pseudonim Aleksandra Głowackiego; pisarz zaczerpnął go z rodowego herbu Prus), mając 16 lat, porzucił naukę w gimnazjum, aby wziąć udział w powstaniu styczniowym. Ranny w jednej z potyczek, został aresztowany przez władze rosyjskie. Sąd wojenny pozbawił go szlachectwa. Epizod powstańczy okupił pisarz nie tylko ranami i pobytem w ciężkim więzieniu, ale także agorafobią oraz nadwrażliwością na światło słoneczne wymagającą noszenia ciemnych okularów. Jego starszy brat, także uczestnik powstania, popadł w szaleństwo i wymagał nieustannej opieki. Omyłka jest próbą rozrachunku Prusa z pamięcią o powstaniu styczniowym, które stało się dla pisarza bolesną życiową cezurą.