RvK5MxBbIBmmS
Na obrazie w jego środkowej części siedzi kobieta na tronie. Ma narzucony na siebie czerwony materiał, który okrywa również leżącą pod jej nogami drugą kobietę. Druga kobieta ma zamknięte oczy oraz rozpuszczone, długie włosy. Wokół znajdują się ludzie ze smutnym wyrazem twarzy. Z tyłu stoją dwa anioły. Jeden z nich zakrywa twarz.

Ziemie Rzeczypospolitej po III rozbiorze

Włodzimierz Tetmajer, Alegoria Polski umarłej, 1909 r. Wyjaśnij pojęcie alegorii, a następnie uzasadnij, że dzieło Włodzimierza Tetmajera zostało prawidłowo nazwane alegorią. Czy znasz inne źródła ikonograficzne, które nawiązują do upadku Rzeczypospolitej Obojga Narodów?
Źródło: polichromia, katedra św. Mikołaja Biskupa w Kaliszu, domena publiczna.

Sprawy związane z III rozbiorem nie zakończyły się w dniu 24 października 1795 roku. Ostateczną konwencję rozbiorową zaborcy zawarli prawie półtora roku później – 26 stycznia 1797 r. w Petersburgu. Rozstrzygnięto w niej sprawę długów Rzeczypospolitej, osobistych długów ostatniego króla Stanisława Augusta oraz sytuację prawną poddanych mających dobra ziemskie w kilku zaborach. Konwencja zawierała również tajny artykuł, na mocy którego sygnatariusze zobowiązali się, że nie będą używać w tytulaturach swych monarchów nazwy „Królestwo Polskie”. Określenie to miało zniknąć z mapy Europy. Niedługo po zawarciu konwencji do Petersburga, na zaproszenie życzliwego mu wtedy cara Pawła I, przybył ostatni król Rzeczypospolitej. Los pokazał, że Pałac Marmurowy był jego ostatnią siedzibą. Poniatowski zmarł 12 lutego 1798 r. Za jego życia działania podjęte w konwencji ze stycznia 1797 r. weszły zaledwie we wstępną fazę. Polakom natomiast przyszło się zmierzyć z wieloma trudnościami, wielu doznawało szoku…

RqiyuH6VPsm7C1
Linia chronologiczna. 1793. II rozbiór Polski. 1794. Wybuch powstania kościuszkowskiego. 24.10.1795. III rozbiór Polski. 26.01.1797. Zawarcie ostatecznej konwencji rozbiorowej. 1797. Powstanie Legionów Polskich we Włoszech. 1798. Śmierć króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. 1798. Zawiązanie konspiracyjnej organizacji — Towarzystwa Republikanów Polskich. 1800. Założenie Towarzystwa Przyjaciół Nauk. 1805. Powstanie Gimnazjum Wołyńskiego. 1807. Powstanie Księstwa Warszawskiego. 1815. Podzielenie terenów Księstwa Warszawskiego między zaborców.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Poznasz działania zaborców wobec społeczeństwa polskiego w pierwszych latach po III rozbiorze.

  • Prześledzisz zmiany, z jakimi musiało się zmierzyć polskie społeczeństwo po utracie niepodległości.

  • Opiszesz losy ostatniego króla Rzeczypospolitej po abdykacji.

  • Przekonasz się, że już w pierwszych latach po utracie niepodległości powstawały ugrupowania i organizacje działające przeciwko zaborcom.

  • Zdefiniujesz różnice w polityce zaborców w stosunku do ludności i ziem polskich.