Jedna z teorii o relacjach międzycywilizacyjnych została opracowana przez Samuela Huntingtona. To koncepcja o zderzeniu cywilizacji, według której zjawisko takie wynika wprost z istoty cywilizacji rozumianej jako zamknięta, nieprzenikalna i izolowana całość. Idea ta zyskała rzesze zwolenników wśród polityków z państw zachodnich, którzy chcą usprawiedliwiać ataki na kraje mogące im w przyszłości zagrażać kulturowo. Za szczególnie groźną dla zachodniej cywilizacji uznano cywilizację islamską, co wynika głównie ze stereotypowego przekonania o wojowniczości i hermetyczności religii muzułmańskiej leżącej u jej podstaw. Aby lepiej zrozumieć relacje islam–Zachód należy uwzględnić punkty widzenia obydwu stron i unikać opinii, które zniekształcają obraz rzeczywistości. Zglobalizowany świat zmaga się obecnie z wyzwaniami, które zagrażają egzystencji całej ludzkości (np. zmiany klimatu). Potrzebujemy głębokiej refleksji nad wzajemnymi relacjami międzycywilizacyjnymi, by odnaleźć równowagę umożliwiającą dalsze współistnienie i wspólną walkę z globalnymi problemami.